‘Het maakt verschil of je wit bent of zwart, en niet zo’n klein beetje ook!’
Een week voordat Sinterklaas in Nederland wordt binnengehaald en drie dagen voordat duidelijk is hoe het Sinterklaasjournaal dit jaar de knechten van de goedheiligman in beeld brengt, zal prof. dr. Gloria Wekker op zondag 6 november in het Tilburgse theater MIDI de Nederlandse samenleving een spiegel voorhouden. De 66-jarige emeritus hoogleraar Gender en Etniciteit aan de UvA spreekt dan de zesde Peerke Donderslezing uit.
Wekker is sociaal en cultureel antropoloog, en van Surinaamse afkomst. In Tilburg praat ze vooral naar aanleiding van haar boek White Innocence: Paradoxes of Colonialism and Race, waarin ze betoogt dat Nederlanders zichzelf graag op de schouders kloppen als een progressief en kleurenblind volk, maar dat racisme nog altijd een grote rol speelt in de samenleving. Onlangs sprak zij zich hierover in een Volkskrant-interview nadrukkelijk uit: “Ik zeg niet dat alle witte mensen racisten zijn. Mijn punt is dat er een diepgewortelde cultuur van witte superioriteit is, die ontkend wordt. Ik vind dat geen extreme stelling. De reacties daarop zijn dat wel. Het is kennelijk de eerste keer dat Nederlanders zo’n soort boodschap horen. Daar schrikken ze van”, aldus Wekker.
Op zondagmiddag 6 november 2016 zal emeritus hoogleraar Gender en Etniciteit prof. dr. Gloria Wekker de 6e Peerke Donderslezing uitspreken. Wekker praat in Tilburg vooral naar aanleiding van haar boek White Innocence: Paradoxes of Colonialism and Race waarin ze ingaat op het (onbewuste) racisme als gevolg van ons koloniaal verleden. ‘Witte onschuld’ volgens Wekker. Nederlanders zien zichzelf als tolerant, en een ieder die dat ter discussie stelt, stuit, onder meer in de pers, op flink veel weerstand.
Razernij
Haar visie roept hier en daar inderdaad felle reacties op, bijvoorbeeld op haar standpunten in de zwartepietdiscussie. Daarover is zij overigens niet verbaasd. “Diversiteit is een onderwerp dat mensen tot razernij drijft. Het meest tekenende voorbeeld is natuurlijk de zwartepietdiscussie. Die staat bol van de spanningen. Zwarte Piet wordt met grote hardnekkigheid en hevigheid verdedigd: dit is ons onschuldige kinderfeest en jullie willen het van ons afpakken. In bredere zin raakt de diversiteitsdiscussie aan het rooskleurige beeld dat wij als samenleving van onszelf hebben. Het dominante discours is: wij zijn niet racistisch”, stelt Wekker in de Volkskrant. Wekker huilt niet mee met de wolven in het bos, zij is en blijft een wetenschapper. Een antropoloog die zich niet blindstaart op één cultuur: “Het maakt verschil of je wit bent of zwart, en niet zo’n klein beetje ook. Als je als zwart persoon wilt overleven in een samenleving die gedomineerd wordt door witte mensen, dan zul je beide culturen moeten kennen.” Maar ze heeft wel een boodschap: “Ik denk dat ik voor iets belangrijks sta. Daar ben ik niet bescheiden in. Het is belangrijk dat mensen kennis nemen van mijn boodschap,” aldus Wekker in de Volkskrant.
Uitgebreid programma
De lezing van Gloria Wekker is op 6 november het hoogtepunt van een uitgebreid en interessant programma. De middag zal worden geopend door Mario Jacobs, wethouder Internationale Samenwerking en Asielbeleid. In het voorprogramma zijn er gesprekken met onder andere Zainab Osman (gemeenteraadslid Wijchen), Wali Alizadah (restaurant Sarban), Halima Özen (Het Ronde Tafelhuis). De lezing van Gloria Wekker zal worden ingeleid door Maureen Jackson van RADAR – meldpunt discriminatie. De muzikale omlijsting van deze middag wordt verzorgd door het duo Peer de Graaf en Peto Cadmus. De presentatie van de middag is in handen van Joyce van der Horst (hoofdredacteur Wereldpodium) en Ralf Bodelier.
Modern Wereldburgerschap
Centraal in elke Peerke Donderslezing staat de erfenis van Peerke Donders (1809-1887): een Tilburgse missionaris, geboren in een arm weversgezin, die zijn leven in dienst stelde van slaven en melaatsen in Suriname. De Peerke Donders-lezing wil concrete antwoord geven op de vraag hoe wij, als gewone burgers, net als Peerke in zijn tijd, verantwoordelijkheid kunnen dragen in een wereld die alsmaar onoverzichtelijker wordt. Een wereld waarin bovendien één op de zes mensen in extreme armoede en onveiligheid leeft; een armoede die we dagelijks zien op televisie en waarover we lezen in de krant. Kortom: Hoe kunnen ook wij, net als Peerke Donders, wereldburgers, kosmopolieten zijn? Gloria Wekker, van Surinaamse komaf, zal in haar lezing ook ingaan op haar persoonlijke relatie met en visie op Peerke Donders. Zo droeg haar vader zijn leven lang een relikwie van Peerke bij zich.
De Peerke Donderslezing van 2016 wordt georganiseerd in samenwerking met Tilburg University, SNV Brabant Central, Feniks Emancipatie Expertise Centrum Tilburg, Het Ronde Tafelhuis, Radar en Gemeente Tilburg. De lezing maakt deel uit van het Peerke Dondersfestival, waarvan het thema Integratie is: wat kan de migrant zelf doen en wat kan de Nederlandse samenleving doen? Hoe kunnen we beter samen leven waardoor integratie nu beter aan gaan pakken dan in het verleden?
Peerke Donderslezing 2016
Zondagmiddag 6 november 2016
MIDI Tilburg, Heuvelring 108
Aanvang 14.00u. Zaal open vanaf 13.30u
Entree € 7,50 in voorverkoop | dagprijs € 8,50 *
Kaartverkoop via de onlinekassa van MIDI Tilburg **
* Voor kinderen is de toegang gratis. Is de entreeprijs te hoog voor u en wilt u toch graag bij de Peerke Donderslezing aanwezig zijn, stuurt u dan een bericht naar informatie@wereldpodium.nu. U ontvangt dan een gratis toegangskaart.
** Aan de verkoop zijn reserveringskosten verbonden.
Fotografie Jean van Lingen
De Peerke Donderslezing 2016 is in samenwerking met Tilburg University, SNV Brabant Central, Feniks Emancipatie & Expertise Centrum Tilburg, Het Ronde Tafelhuis en Radar en wordt mede mogelijk gemaakt door Gemeente Tilburg en Stichting Jacques de Leeuw.
