FASIHI! Afrikaanse, Nederlandse en Vlaamse schrijvers komen op 10 november samen in de studiozaal. Om met elkaar te praten, te discussiëren en voor te lezen uit hun werk. Op deze andere locatie dan gebruikelijk voelt de sfeer meteen vertrouwd. Misschien komt het wel door de muziek van Minyeshu Kifle en Zoumana Diarra uit Ethiopië die de avond kleur geeft. De doordringende stem van zangeres Minyeshu, begeleid door de prachtige snaarinstrumenten van Zoumana, vertellen over hoe het is om een vreemdeling te zijn en over je aanpassen in een Europese cultuur.
De schrijvers schuiven aan en vertellen waar ze vandaan komen en waarover ze schrijven. Ieder afkomstig uit een ander land met een eigen verhaal. Ieder met een eigen gevoel van ergens thuis zijn of ontheemd. Ze lezen voor uit eigen werk en praten om beurten over hun relatie met het land waarin of waarover ze schrijven.
Marijke Teeuw ging in 1989 naar Mozambique, vanuit solidariteit, avontuur, de poëtische naam van het land en de vrijheid om de wereld te ontdekken. En voor haar werk voor het ministerie van onderwijs in Mozambique. Ze vertelt over haar ontmoeting met Moisès, een straatkind dat ze tijdens de burgeroorlog ontmoet in de provinciestad Nampula en waarvan ze weet dat ze het ooit weer zal tegenkomen. Dat gebeurt een aantal jaren later in de hoofdstad Maputo een 1500 kilometer zuidelijker. Het kind, dat lijdt aan het ‘foetaal alcohol syndroom’, raakt haar diep. De jongen wordt als een zoon voor haar. Een zoon voor wie ze een zo goed mogelijk leven probeerde te scheppen en die uiteindelijk in het mes van zijn moordenaar zal lopen. Marijke Teeuw leest een ontroerende passage voor uit haar boek Moisès (2008) dat ze na zijn dood heeft geschreven.
Chika Unigwe woont al 10 jaar in Turnhout, België. Ze ziet daar net als in haar geboorteland Nigeria de verschillen tussen arm en rijk. Dat is haar grote bron van inspiratie. Ze vertelt over haar laatste boek Fata Morgana (2007) en waarin ze schrijft over het lot van Nigeriaanse vrouwen die via de vrouwenhandel in Antwerpen in de prostitutie belanden. De openheid waarin in België met prostitutie werd omgegaan was voor haar nog de grootste schok. Ze raakte zo geïntrigeerd door het onderwerp dat het een obsessie werd. Een obsessie die uiteindelijk leidde tot persoonlijk onderzoek waarbij ze in minirokje en laarzen op zoek ging naar de vrouwen van het Schipperskwartier om zo hun verhaal te horen. Unigwe ontdekte dat schaamte voor veel verhandelde vrouwen een luxe is. Een schaamte die ze zich in hun strijd om het bestaan simpelweg niet kunnen veroorloven.
Shimmer Chinodya is wellicht de meest bekende Afrikaanse schrijvers uit deze tijd. Hij schrijft en publiceert al zijn boeken vanuit zijn thuisland Zimbabwe, hoewel de economisch neergang van het land vaak betekent dat er geïmproviseerd moet worden. Shimmer spreekt over zijn land, waar de economie in pakweg 25 jaar volledig is veranderd. Over de consequenties van de kolonisatie en hoe het is om de Afrikaanse literatuur pas op de universiteit te ontdekken. En over zijn bekendste boek Harvest of Thorns (1989) Een boek over onafhankelijkheid en een jongen die opgroeit tijdens de oorlog in de late 50-er jaren.
Lieve Joris vertelt als laatste en wel over ‘haar land’ Congo. In 1985 kwam ze er voor het eerst, op bezoek bij haar oom die daar als missionaris was heen gegaan. Het betekende voor haar een vlucht vanuit haar kleine geboorteplaats Neerpelt in België. Congo en Lieve vormen vanaf het begin een ‘goed stel’ zegt ze. Het gaf haar de kans om te reizen naar de ziel van de mensen in Congo, maar ook om te reizen naar zichzelf en haar eigen verleden. In de tijden dat ze in Congo woonde woedde een verwoestende oorlog in het land. Deze dreef haar ertoe te zoeken naar het landschap en de mensen achter de oorlog, waardoor ze diep betrokken raakte in hun leven. Ze leest voor uit haar boek Het uur van de Rebellen (2006).
De avond wordt afgesloten met een signeersessie door de schrijvers die met de aanwezigen nog ruime tijd blijven napraten. Daarna gaat iedereen huiswaarts, beladen met boeken en geprikkeld om meer Afrikaanse literatuur te lezen.
(Recensie: Anne Lutgerink, Het Wereldpodium)
