• Volg ons:
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Verslag 9 juni 2009: Lief en leed van de importbruid

Immigratie beperken? Integratie bevorderen?

Over lief en leed van de importbruid
Verslag van het Wereldpodium van 9 juni 2009

De redacteuren van het Wereldpodium konden het zich niet beter wensen. Uitgerekend in de week dat ‘de importbruid’ op het podiumprogramma stond, mengde minister Van der Laan zich hoogstpersoonlijk in de kwestie en kwam met strengere maatregelen rondom deze spraakmakende vorm van huwelijksmigratie. Presentator Ralf Bodelier, altijd uit op verschuivende meningen, daagde ook dit keer het podiumpubliek uit om nog eens kritisch na te denken. Wat weegt het zwaarst: de vrijheid om te trouwen met een partner uit het land van herkomst of de moeizame en problematische integratie van de importbruid? Gelijke rechten bij huwelijkskeuze voor autochtonen en allochtonen of de onaantrekkelijke, ondergeschikte positie van de importbruid bij haar schoonfamilie in Nederland? Opvallend was de mening van de hoofdgast van de avond, de Turkse Hülya Cigdem, tevens schrijfster van de autobiografische roman ‘De importbruid’. Op basis van haar ervaringen en die van vrouwen uit haar omgeving, bleek zij zich goed in de voorstellen van Van der Laan en eerder Verdonk te kunnen vinden. “Als er veel obstakels zijn, helpt dat jonge mensen in Nederland”, legde ze uit. “Ze kunnen dan tegen hun ouders en familieleden zeggen dat het veel te ingewikkeld is om een partner uit Turkije te halen.”

wp-9-6-09-1wp-9-6-09-4wp-9-6-09-8

Leeskring
Het Wereldpodium van 9 juni begon als een grote leeskring in het gezelschap van de geliefde schrijfster. Lezeressen uit het publiek spraken hun bewondering uit over Cigdems roman, de schrijfster las voor uit eigen werk en vertelde over haar persoonlijke ervaringen. Al snel bleek wel dat dit boek meer is dan spannend, goed geschreven proza. ‘De importbruid’ beschrijft een schrijnend, actueel probleem dat nog steeds veel vrouwen overkomt. Hoewel het aantal importbruiden sinds 2005 (maatregelen van toenmalig minister Verdonk) gedaald is van 10.000 naar 6000 –inmiddels is trouwens weer sprake van een stijging, niet uit herkomstlanden als Turkije en Marokko maar uit asiellanden als Irak, Somalië en Afghanistan- toch gaat het hier om tragische omstandigheden op persoonlijk en maatschappelijk vlak. Jonge meisjes trouwen met een landgenoot en komen naar Nederland in de verwachting hier een paradijs aan te treffen. In plaats daarvan komen ze in een samenleving terecht die ze niet begrijpen en waar ze maar heel moeilijk hun weg vinden. Soms worden ze in hun vrijheid belemmerd door hun partner of schoonfamilie. Meestal komen er al snel kinderen en deze kinderen, in praktijk derde generatie, hebben de problemen van de tweede generatie: ze leren thuis geen Nederlands en raken pas laat bekend met de Nederlandse samenleving.

wp-9-6-09-13wp-9-6-09-16wp-9-6-09-19

Boek te confronterend
Schrijfster Cigdem heeft zich inmiddels aardig ontworsteld aan die verstikkende status van importbruid. Ze maakt een zelfverzekerde indruk, werkt als journalist en schrijfster en heeft nog steeds een goed huwelijk met haar Turkse man Ahmed die zich af en toe in de discussie mengt. Toch denkt ze dat haar emancipatie niet maatgevend is voor alle importbruiden. Dit wordt bevestigd door Dilek Kocabiyik die namens het Wereldpodium een aantal Tilburgse importbruiden en één bruidegom heeft geïnterviewd. Het boek van Cigdem en de titel ‘importbruid’ is voor velen te confronterend. De schrijfster bevestigt dat veel mensen in de Turkse gemeenschap niet blij zijn met haar boek omdat ze de dubbele seksuele moraal, de onderdrukking van de schoonmoeder en de grote verschillen tussen mannen en vrouwen zo openlijk beschrijft. Mede om die reden wil zij niet dat haar boek in het Turks vertaald wordt. “Dat zou mijn familie niet aankunnen.” De twee Turkse vrouwen wijzen op de verschillen tussen een wij-cultuur ( je weet precies wat er van je verwacht wordt) naar een ik-cultuur (ruimte voor mijn persoonlijke wensen) en leggen overtuigend uit dat met name meisjes en vrouwen klem zitten tussen deze twee culturen.
De podiumkunstenaar van de avond lijkt allerminst klem te zitten: Hind Hakki alias Double H beschrijft zichzelf als ‘geboren in Tilburg, geworteld in Marokko’ en ze leeft voor rap, hiphop, funk, soul en reggae. Samen met enkele andere muzikanten brengt ze een paar stevige, melodieuze nummers die in heel veel culturen zeker gewaardeerd worden.

wp-9-6-09-21wp-9-6-09-24wp-9-6-09-25

Grenzen stellen?
Na de pauzehap: baklava en Turks brood, is het forum uitgebreid met twee autochtone dames: Erna Hooghiemstra, directeur van het PON Noord-Brabant en Ingrid Verhagen, directeur van het Tilburgse Centrum voor Buitenlandse Vrouwen (CBV). Het gesprek gaat door over de positie van importbruiden en de wenselijkheid van gezinsvorming vanuit het land van herkomst. Hooghiemstra benadert het onderwerp vanuit onderzoek en verwacht dat dit soort vraagstukken zich grotendeels ‘vanzelf’ zullen oplossen. Verhagen weet uit ervaring dat er verborgen problemen zijn bij allochtone meisjes maar dat zij daar heel moeilijk over praten. Op de vraag of het boek van Hülya Cigdem op de balie van het CBV ligt, antwoordt Verhagen ontkennend. Het boek is voor haar doelgroep te controversieel.

wp-9-6-09-26wp-9-6-09-35

Dat roept andere vragen op uit het publiek: ‘Is het geen tijd dat de allochtone gemeenschappen zelf de discussie aangaan over hun waarden en over wat zij van hun jongeren, meisjes en jongens, verwachten? Cigdem benadrukt eveneens: “Integratie gaat niet vanzelf. Uit bezorgdheid voor de vrouwen die vanuit Turkije hierheen worden gehaald, wil ik grenzen stellen.” Toch laat de meerderheid van het podiumpubliek zich niet van zijn standpunt afbrengen: vrijheid van verkeer van personen gaat boven immigratiebeperking. Hülya Cigdem kan alleen maar verzuchten: “Hoeveel kan de Nederlandse samenleving nog hebben?” Een profetische vraag waar minister Van der Laan al een eerste antwoord op heeft: als het aan hem ligt worden de toelatingseisen bij huwelijksmigratie aangescherpt. Zo herleeft een oud ideaal van Verdonk: de integratie bevorderen door de immigratie te beperken. Op het Wereldpodium van 9 juni stonden de Turkse vrouwen positiever tegenover dit ideaal dan de Nederlandse.

Tekst: Marianne Dagevos. Marcada Project & Tekst
Foto’s: Marloes Coppes

Share Button