Palestijnen heb je in soorten en maten. Zo zijn er ‘Palestijnen van 48’, zij wonen in Israël, hebben de Israëlische nationaliteit en horen tegenwoordig bij de ‘Arab minority’, zo’n 20% van de bevolking. Een van hen is Haytham Safia, geboren en opgegroeid in Noord-Galilea en inmiddels getrouwd met een Nederlandse.

Hij bespeelde voor ons de u’d, de Arabische luit, een prachtig melancholisch instrument dat ons liet dromen van een land vol harmonie en vrolijkheid. Dan heb je Palestijnen in de bezette gebieden of op de Westbank, zij hebben geen Palestijns paspoort maar een ‘reisdocument’, met veel beperkingen. Een van hen is Daoud Nassar, hij woont in de buurt van Bethlehem, is boer en activist en heeft een christelijke achtergrond. Dan heb je nog Palestijnen in de diaspora. In vluchtelingenkampen in Libanon en Syrië, of uitgezwermd over de wereld. Een van hen is Omar Dweik, met een Palestijnse vader en een Nederlandse moeder, woonachtig in Nederland maar regelmatig te vinden in Palestina. Hij komt uit een moslimfamilie. Allemaal hebben ze te maken met beperkingen in hun bewegingsvrijheid vanwege pasjes, checkpoints, papieren en bureaucratie. Allemaal dromen ze dat er een eind komt aan de bezetting. En gelukkig zijn er ook Israëli’s te vinden met dezelfde droom, zoals Andras Krahl. Afgelopen woensdag droomde het Wereldpodiumpubliek met hen mee, luisterde naar hun verhalen en dacht mee over de rol van de internationale gemeenschap.

Beladen onderwerp
Het Wereldpodium begon dit jaar met nieuwe gezichten. Marga van Zundert is de nieuwe hoofdredacteur en Nathan de Groot en Kenan Avsjaloemov, de presentatoren van deze avond. Ze pakten meteen een stevig thema bij de kop want het conflict tussen Israël en Palestina is het langstlopende van onze tijd. Het is een beladen onderwerp, omgeven met veel emoties, propaganda en halve waarheden. Ondertussen verschuift het conflict wel naar een steeds groter machtsoverwicht van Israël en een steeds penibelere situatie voor de Palestijnen.

Weigeren vijanden te zijn
Omar Dweik vertelt over zijn ervaringen tijdens zijn verblijf in Oost-Jeruzalem vorig jaar. Hij merkte hoe moe iedereen is van de strijd en de bezetting vooral na de recente, verwoestende Gaza-oorlog, hoe zijn familie bang is voor kidnapping en niet wil dat Omar al te ver van huis gaat en hoe hij zich met bluf en zijn ‘toeristen’uiterlijk tussen de checkpoints door redt.

Daoud Nassar heeft een boomgaard en boerenbedrijf op de Westbank. Het bedrijf is bijna een eeuw in de familie maar wordt aan alle kanten bedreigd. De grond wordt opgeëist voor de bouw van nederzettingen, water en elektriciteit worden afgesneden en export wordt ernstig belemmerd. Daoud heeft besloten uit de vicieuze cirkel van actie en reactie te stappen en zichzelf niet langer als vijand of als slachtoffer te beschouwen. “Wij hebben besloten onze frustratie constructief te investeren en alle geweldloze mogelijkheden te benutten om overeind te blijven”, legt hij uit in Tilburg. Dat betekent eindeloze, peperdure rechtszaken bij Israëlische rechtbanken om zijn recht op de grond te behouden, zelf putten slaan om aan het noodzakelijke water te komen, zelf energie opwekken, de grotten op het terrein bewoonbaar maken en vooral, aansluiting zoeken bij de internationale gemeenschap voor steun en samenwerking. Het project ‘Tent of Nations’ dat Nassar in 2002 oprichtte, trekt jaarlijks zo’n 7000 vrijwilligers naar zijn bedrijf om daar mee te werken, het dagelijks leven te ervaren en daarna ambassadeurs worden van de Palestijnse zaak in de wereld. “De escalatie van frustratie naar woede en geweld, ligt voor de hand”, legt Daoud uit, “Maar het brengt ons nergens. Wij moeten handelen in plaats van reageren, ons eigen proces vormgeven. Daarom zoeken wij contact en nodigen iedereen uit om ons te bezoeken, ook kolonisten, om het hele verhaal te vertellen. Veel Israëli’s weten niet of willen niet weten hoe zwaar het leven voor de Palestijnen is door alle maatregelen van de bezetter Israël.”

Regeringen zelf grootste bedreiging
Die woorden kan Andras Krahl onderstrepen. Hij is opgegroeid in een Hongaars Joodse familie, leefde in Israël, vocht in de Jom Kippoeroorlog, woont nu in Nederland en is één van de grondleggers van de beweging ‘Een ander Joods geluid’. Hij vertegenwoordigt een visie die zowel in Nederland als in Israël zwaar onder vuur ligt: dat de Israëlische regeringen zelf, met hun optreden en machtsvertoon, de grootste bedreiging zijn voor de Israëlische staat. De bezetting, het militaire apparaat en de vernedering van de Palestijnen, leiden uiteindelijk tot isolement en ondergang van de democratische staat. Andras Krahl kan putten uit een veelbewogen levensgeschiedenis. Hij ontdekte dat veel mensen, in Israël en daarbuiten, zich in de luren laten leggen door de Israëlische propaganda. “Deze regeringen bouwen niet op maar ze breken af, ze zetten de vroegere machteloosheid van de joden om in machtsmisbruik en ze bedreigen de toekomst van de staat”, aldus de overtuiging van Krahl.

Forse druk nodig
In het gesprek met de zaal komt de kracht van de Israëlische propaganda nogmaals aan bod. De sprekers bekritiseren het knullige en onprofessionele optreden van de media in Nederland als het gaat om Israël en Palestina en ze bepleiten een grotere verantwoordelijkheid van de internationale gemeenschap. “De internationale gemeenschap heeft meegeholpen om dit conflict te veroorzaken, ze moet nu ook meehelpen om het op te lossen”, aldus Omar Dweik die veel waarde hecht aan de erkenning van de Palestijnse staat door Zweden.

“Een beetje druk is niet genoeg”, onderstreept Andras Krahl. “Er is forse druk nodig. Europa is Israëls belangrijkste economische partner.” Je frustraties omzetten in iets constructiefs, dat geldt dus niet alleen voor Israëli’s en Palestijnen, maar ook voor Europeanen die in het Midden-Oosten veel ten goede kunnen keren. Om te beginnen: het planten van een boom in Nassar’s boomgaard!

Meer informatie over het project van Daoud Nassar: www.tentofnations.org

Tekst: Marianne Dagevos   www.marcada.nl