De avond was nog maar net begonnen of er werden al verschillende vooroordelen over Polen ontkracht. Zo is het een fabeltje dat ze te weinig zouden verdienen, hebben ze prima werkomstan-digheden en zijn ze niet allemaal laagopgeleid. Polen blijken ook erg aantrekkelijk te zijn als werknemer. Zo hebben ze een erg laag ziekteverzuim en werken ze hard zonder te klagen. Door de diversiteit aan gasten werd er met verschillende visies naar de werkomstandigheden van Polen in ons land gekeken.
Één van de gasten was Anna Fendor. Zij kwam drie jaar geleden naar Nederland met haar man en kindje. Haar beeld van Nederland was erg positief. In Polen was de economie slecht en Anna kon er geen baan vinden. Ze besloot online te solliciteren naar een baan in Nederland en werd kort daarop uitgenodigd voor een gesprek. Zij en haar man kwamen naar Nederland. Eenmaal aangekomen, belandde Anna achter de lopende band en wel twaalf uur achter elkaar. Haar week bestond uit werken, slapen en werken.
‘Ik moest werken, kwam vervolgens thuis en had maar vijf uur om te slapen.’ Dat was niet bepaald het beeld dat ze in Polen voor ogen had. Vlak na aankomst in Nederland moest ze verschillende papieren tekenen die volledig in het Nederlands waren. Zo wist ze eigenlijk niet wat haar te wachten stond en wat haar rechten zijn.
Deze rechten van Poolse migranten, dat is waar de eveneens uit Polen afkomstige Ela Rodenburg zich mee bezighoudt. Met haar Pools Overlegplatform in Nederland (PLON) komt zij op voor Oost-Europeanen die kampen met slechte werkomstandigheden. Toen zij hier zestien jaar geleden arriveerde, voelde ze zich erg welkom. Nu is dat wel anders. ‘Nu is het aanbod groter dan de werkgelegenheid. We zijn inwisselbaar geworden.’ Dat is volgens haar ook één van de redenen dat Polen in slechte werkomstandigheden belanden en blijven. ‘Ze durven niet voor zichzelf op te komen. Ze zijn bang dat ze dan zo op de stoep staan.’
Nederland telt 303.157 MOE-Landers (migranten uit Midden- en Oost-Europa). Ook een Brabant wonen er veel. De meesten in Eindhoven. Ze werken voornamelijk in de Tuinbouw. Kees Nauta gaf een beeld van de MOE-landers in cijfers. Hij denkt dat er minder Polen naar Nederland zullen komen. ‘Mocht de economie in Nederland steeds slechter worden, waar we toch op af lijken te stevenen, dan zullen er ook minder Polen komen.’ Want in Polen zélf groeit de economie intussen stevig door. ‘Polen het land van de toekomst’, zegt Guido Vreuls, directeur van het Oost-Europa uitzendbureau Otto Workforce.
Otto Workforce is het grootste uitzendbureau voor Polen van Nederland. Veel uitzendbureaus worden als malafide gezien en brengen de Polen in slechte omstandigheden. OTTO Work Force staat niet op die lijst. Zij proberen het goed te regelen voor hun uitzendkrachten. Maar ook zijn bedrijf krijgt kritiek. Zo zouden ook zij geen goede werk- en woonomstandigheden creëren. ‘We moeten dingen verbeteren, maar laten we niet doen of het hel en verdoemenis is.’ Vreuls woont al tien jaar in Polen en vindt bovendien dat we niet in negatieve zin over de Poolse werknemers moeten oordelen. ‘Er bestaat een verkeerd beeld van Polen. Bovendien is het lang niet altijd beter zoals wij het doen.’
De muzikale intermezzo’s op de avond werden verzorgd door de Poolse feestzangers Heaven. In de pauze werden Poolse hapjes geserveerd: papavercake en kwarkgebak. Eerst zong Heaven een Nederlands nummer. Het publiek klapte voorzichtig mee. Maar toen er een Pools liedje werd gezongen, werd het meteen een stuk levendiger. Om de avond helemaal goed af te sluiten werden en nog shotjes wodka uitgedeeld. Hoe we ook over de Polen denken, ze zijn er en ze werken hard. En ja, ze houden van een drankje maar hé, daarin verschillen ze toch niet van de Brabanders?
Tekst: Doortje Cornelissen
Fotografie: Marloes Coppes
