De ‘Millenniumdoelen’ lopen op hun eind. De ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelen’ komen er aan. Geef deze alle steun, schrijft Ralf Bodelier vanuit het Afrikaanse Malawi. Met de huidige Millenniumdoelen werden immers wonderen verricht.
Malawi, het Afrikaanse land waar ik voor een half jaar woon en werk, is nu officieel het armste land ter wereld. De Wereldbank liet vorige week weten dat de gemiddelde Malawiaan jaarlijks rond de 227 dollar aan waarde produceert. De gemiddelde Nederlander produceert zo’n 51.000 dollar. Nederlanders zijn 225 keer zo rijk als Malawianen.
De officiële werkloosheid in Malawi is 90 procent. Ambulances, politieauto’s of brandweerwagens zie je hier vrijwel nooit. Minder dan 10 procent van de bevolking beschikt over elektriciteit. In de stinkende, overvolle zalen van de grote staatsziekenhuizen delen stervenden eenzelfde bed. Malawiaanse ziekenhuizen zijn een hel.
Malawi zelf is dat allerminst. Malawi is een overrompelend land. Het is uitbundig, hartelijk en goedlachs. Ondanks de abjecte armoede is er relatief weinig criminaliteit. Ritsel op zondagmiddag een accu, een luidsprekerbox en een mp3-speler en iedereen, van peuter tot oma, staat onder de zon te dansen. Hoe dramatisch hun leven ook is, de meeste Malawianen maken er het beste van.
60 cent per dag
Bovendien is er nóg een verhaal over Malawi te vertellen. En dat is het verhaal over de enorme vooruitgang die de afgelopen jaren werd geboekt rond de ‘Millennium Ontwikkelingsdoelen’, het wereldwijde streven om het leven van straatarme mensen in landen als Malawi sterk te verbeteren. Dat gebeurt met veel ontwikkelingshulp. Ook Nederlanders betalen daar aan mee. Via onze belastingformulieren steunen wij met gemiddeld 60 cent per dag het bereiken van de Millenniumdoelen. En in Malawi worden daarmee wonderen verricht.
Acht Millenniumdoelen zijn er, waaronder het halveren van honger en extreme armoede en het halveren van het aantal kinderen dat sterft voor hun vijfde verjaardag. In dit jaar, 2015, moet dat allemaal zijn bereikt. Zeker in het armste land ter wereld zijn niet alle doelen gehaald. Zo lukte het niet om het aantal hongerigen in Malawi te halveren. Wel daalde hun aandeel van 54 naar 30 procent. In harde cijfers betekent het dat bijna vier miljoen Malawianen niet meer met een lege maag naar bed gaan.
Wat wel lukte, is het halveren van de kindersterfte. Rond 1990 stierven in Malawi 250 op de 1000 kinderen. Met name door massale vaccinatiecampagnes, betaald met ontwikkelingshulp, zijn dat er vandaag nog 70 op de 1000. Ook de aidsepidemie is er sterk teruggedrongen. In 2004, op het dieptepunt van de epidemie, overleden meer dan 100 duizend Malawiaanse mannen, vrouwen en kinderen. Zelf verloor ik vijf vrienden en kennissen aan deze ziekte. Vandaag, tien jaar later, telt Malawi 40 duizend aidsdoden per jaar. Dat is een afname van zestig procent. Het aantal besmettingen daalde nog sneller: met bijna tachtig procent. De aidsepidemie een aflopende zaak. Met dank aan vrijwel gratis testfaciliteiten, condooms en aidsremmers, betaald met ontwikkelingsgeld.
Einde aan armoede
Hoe zelfs schandalig arme landen als Malawi erop vooruitgaan, blijkt het beste uit het afnemende aantal kinderen per vrouw. Sinds 2003 daalde dat met 10 procent. Steeds meer ouders beginnen erop te vertrouwen dat hun kinderen niet zullen sterven en besluiten er minder te nemen.
In september van dit jaar weten we precies wat de Millenniumdoelen hebben opgeleverd. Dan besluiten de Verenigde Naties ook over een nieuw pakket maatregelen, die de ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelen’ gaan heten. Dat zijn er ditmaal geen acht maar zeventien. Bovendien wordt de strijd tegen armoede nu gekoppeld aan het opvangen van de klimaatverandering en het behoud van ons milieu.
Het hoofddoel van de nieuwe ontwikkelingsdoelen blijft echter het gevecht tegen de armoede. Ging het in de Millenniumdoelen nog om het ‘halveren’ ervan, de duurzaamheidsdoelen spreken radicaal over het ‘beëindigen van armoede, in al zijn verschijningsvormen, overal ter wereld’. In 2030 mag niet één kind meer sterven aan een vermijdbare ziekte. Ook moet in 2030 een volledig einde zijn gekomen aan epidemieën als aids, TBC en malaria.
De nieuwe ontwikkelingsdoelen zullen komende zomer een forse discussie losmaken. Want zo’n ambitieus programma kost handenvol geld. Geld dat ook kan worden ingezet voor doelen dichter bij huis. Maar het is geld waarmee onder de allerarmsten wonderen kunnen worden verricht. Met de Millenniumdoelen werd een forse eerste stap gezet. Met de Duurzame Ontwikkelingsdoelen kan de klus worden afgemaakt.
Ralf Bodelier is oprichter van het Wereldpodium. Dit opiniestuk verscheen in BN/De Stem (3 maart), Eindhovens Dagblad (4 maart) en Nederlands Dagblad (4 maart).