2014 Archive - Wereldpodium - Lezingen, gesprekken en debatten rondom mondiale ontwikkelingen

Volg ons:

Archive for the ‘2014’ Category

Bezoekers over Wintervuur 2014

Publicatiedatum: 21 januari 2015

“Nieuwe dingen horen en andere inzichten zien”

Wie: Lydia de Leeuw (28), criminoloog, gespecialiseerd in mensenrechten

Samen met: Ouders

Eerder Wintervuur bezocht: Drie keer! Ik vond de voorstellingen heel goed

Verwachtingen van de avond: Ik verwacht een gezellige sfeer waarbij ik nieuwe dingen kan horen en andere inzichten kan zien, alles als één geheel

Wat vond u van de organisatie: Super!

Hoe vond u de avond: Erg mooi, het zet je erg aan het denken over de zeven deugden

Wat neemt u mee: Dat je bewust moet zijn van de deugden die belangrijk voor je zijn

Pluspunt: Vanaf mijn binnenkomst tot het einde van de voorstelling, één geheel, het was een toffe avond!

Minpunt: Soms tijd tekort voor onderwerpen

“De ambiance, de uitstraling en natuurlijk de kerstgedachte!”

Wie: Gert Brunink (55) uit Tilburg, bioloog /ecoloog en Nachtburgemeester van Tilburg

Samen met: een vriend

Eerder Wintervuur bezocht: Ja, ik vond het hartstikke leuk

Verwachtingen van de avond: Ik laat me verrassen

Wat vond u van de organisatie: De organisatie was goed

Hoe vond u de avond: Het was een hele mooie voorstelling

Wat neemt u mee: Veel inspiratie, ik ga nadenken over hoe ik dit in mijn eigen werk toe kan passen

Pluspunt: De ambiance, de uitstraling en natuurlijk de kerstgedachte!

Minpunt: Het gedoe met de microfoon in het begin

“Ik heb er heel veel zin in, het wordt een leuke kerstavond!”

Wie: Godelieve Engbersen (46) uit Tilburg, medisch informatiespecialist

Samen met: een vriendin, Eef van Eerdewijk

Eerder Wintervuur bezocht: Ja!

Verwachtingen van de avond: Ik heb er heel veel zin in, het wordt een leuke kerstavond

Wat vond u van de organisatie: Goed georganiseerd

Hoe vond u de avond: Het was een mooie voorstelling met een goeie timing en verschillende gasten

Wat neemt u mee: De zeven deugden. Ik ga nadenken welke bij mij past

Pluspunt: De organisatie en het tempo van de voorstelling

Minpunt: De microfoon

Tekst interviewtjes: Kenan Avsjaloemov
Fotografie: Marloes Coppes

December 2014/ Januari 2015: Tilburg tegen Ebola. Koop een Waka Waka lamp en steun gezondheidszorg in Sierra Leone

Publicatiedatum: 18 november 2014

Buy one, give one. Koop een Waka Waka lamp in Nederland en er gaat er een naar Sierra Leone. In de actie ‘Tilburg tegen ebola’ werken Tilburgers en Sierra Leoners samen om de ellende in Sierra Leone te verlichten. Ook u kunt meedoen.

Waarom deze actie?
In Tilburg wonen tweehonderd mensen uit Sierra Leone, het land dat het zwaarste wordt getroffen door de ebola-epidemie. Veel mensen uit de Sierra Leoonse gemeenschap zijn actief betrokken bij kleinschalige projecten in het land en bieden concrete en praktische hulp. In de decembermaand willen we Tilburgers mobiliseren om hen daarbij te steunen. Lees ook de opinie Tilburg kan met een lamp veel doen (Brabants Dagblad 29/11)

Wat is het concrete doel ?
Het doel is om in januari 2015 2015 WakaWaka-lampen in Sierra Leone te krijgen. Deze lampen worden opgeladen in zonlicht en geven vervolgens 80 uur licht. Ze zijn een enorme steun voor de gezondheidswerkers in Sierra Leone, waar het om 6 uur ’s avonds al donker is. Met het licht van de WakaWaka kunnen ze ook ’s avonds en ’s nachts mensen opzoeken, naar het ziekenhuis brengen en verzorgen.

Hoe kan ik meedoen?
Meedoen is eenvoudig: je koopt uiterlijk zaterdag 17 januari een lamp bij één van de verkooppunten in de stad of je bestelt hem online (tot eind januari). Voor elke lamp die je via deze actie koopt, gaat er één WakaWaka Light naar Sierra Leone. Wil je zelf geen lamp, dan kun je ook rechtstreeks aan dit project doneren. Uitleg vind je in de vragen hieronder.

Waarom zou ik een WakaWaka-lamp kopen?
WakaWaka-lampen zijn een ideaal cadeau voor de feestdagen. Met de ‘Waka Waka Light’ is er altijd licht in de tuin, op de camping of tijdens een verre vakantie. De ‘Waka Waka Power‘ bevat bovendien een usb-poort. Met deze lamp op je rugzak of fietstas laad je onderweg je telefoon, je camera of je tablet op.

Waar zijn ze te koop en wat kosten ze?
WakaWaka-lampen zijn te koop bij Kunstlicht, bij de Wereldwinkel, boekhandel Livius, boekhandel Gianotten, elektro-speciaalzaak Piet Kennis en autobedrijf Probaat. Als deelnemer aan deze actie krijg je korting op de gangbare verkoopprijs. De gewone WakaWaka kost voor jou 25 euro (in plaats van 29 euro), de WakaWaka Power kost 59 euro (in plaats van 69 euro).

Hoe kan ik ze online bestellen?
Dat kan via de website www.tilburgtegenebola.nu.

Ik hoef zelf geen lamp: kan ik er een doneren?
Dat kan. Je kunt de actie ook steunen met een rechtstreekse donatie voor licht in Sierra Leone. Het Wereldpodium treedt op als penvoerder. Het rekeningnummer is NL60 RABO 0139 4411 31, ten name van Stichting Wereldpodium, onder vermelding van ‘Tilburg tegen Ebola’. Voor een donatie van 25 euro gaan er twee lampen naar Sierra Leone. Maar ieder bedrag is welkom!

Wie zijn de initiatiefnemers?
De actie is een initiatief van de Sierra Leonese gemeenschap, het Werelpodium, Switch, Roots & Culture, en een aantal betrokken Tilburgers.

Hoe komen de lampen in Sierra Leone en wie krijgt ze precies?
De WakaWaka Foundation zorgt voor de verzending naar Sierra Leone. Ter plekke gaan ze naar hulpverleners en kleinschalige grassroots-organisaties: gezondheidswerkers, klinieken, voorlichtingsteams en onderwijsinstellingen. De Sierra Leone Central Union (SLCU), een platformorganisatie van de Sierra Leonese gemeenschap in Nederland, treedt op als bemiddelaar. SLCU en WakaWaka werkten al eerder samen: dit najaar verspreidden ze, met de Duitse ontwikkelingsorganisatie GTZ, 2000 WakaWaka’s in Freetown.

Kan ik nog meer doen?
We zouden het geweldig vinden wanneer je op een of andere manier wil bijdragen aan deze actie. Heb je ideeën die bij kunnen dragen om 2015 zonnelampen in Sierra Leone te krijgen? Laat het horen! Denk aan buurtfeesten en kerstborrels, aan bijeenkomsten van je kerk en sportclub, aan kerstpakketten in je organisatie. Vul het ideeënformulier in, en we nemen contact met je op.

Ik heb nog een andere vraag

Voor vragen over de verkooppunten in Tilburg: mail Marjo Frenk via mfrenk@home.nl.
Voor vragen over de projecten in Sierra Leone: mail Abubakarr Bangura via info@slcu.nl.
Voor vragen over lokale acties voor Tilburg tegen Ebola: mail Rob van Mierlo via r.vanmierlo@maakdeswitch.nl

Sierra Leone kan het niet alleen

Publicatiedatum: 6 januari 2015

Wie actie voert voor een goed doel, moet voorbereid zijn op forse kritiek. Maar actievoeren helpt wel degelijk, stelt Abubakarr Bangura.

Wie zich inzet voor een goed doel steekt zijn nek uit. Dat weten bekende mensen zoals René Froger, Bob Geldof en Mark Rutte. Froger steunt de Jumbo-actie voor voedselbanken. Hij kreeg een storm van kritiek over zich heen voor de vergoeding die hij kreeg om in een reclame te spelen. De vergoeding was klein en Froger had die allang weer aan het goede doel geschonken. Maar dat hielp niets. “Het is zó Hollands, zeuren en vervolgens zelf helemaal niks doen om de wereld te verbeteren,” liet hij horen in het AD.

Bob Geldof stofte het Band Aid-nummer ‘Do they know it’s Christmas?’ af om geld in te zamelen voor de Ebola-landen. “Betuttelend en paternalistisch”, was de reactie. “En geld geven, daar los je niets mee op. Integendeel.” Ook Mark Rutte kreeg de wind van voren op sociale media toen hij opriep Giro555 te steunen. Reacties als “bij onze bejaarden loopt de urine over de enkels en nu moet ik voor ebola betalen”, waren nog de meest milde verwijten. Ook ik hoor die reacties, van autochtone Nederlanders én migranten, als ik me inzet voor Sierra Leone.

Hongersnood

Natuurlijk mag en moet er kritiek geleverd worden op hulpprojecten. Soms gaat er ook werkelijk iets fout. En elke ingezamelde euro hoort zo snel mogelijk op de juiste plek te komen. Maar dat hulp niet zou helpen is klinkklare onzin. In mijn geboorteland Sierra Leone heerst ebola, en het land kan de ebolaramp nooit alleen aan, hoe zeer de inwoners ook hun best doen. Het land heeft niet genoeg eigen artsen en verpleegkundigen om de duizenden patiënten te verplegen en verspreiding te voorkomen. Het ontbreekt aan voldoende ziekenhuisbedden, matrassen, lakens, isolatiepakken etc.

Sierra Leone heeft echt alle denkbare hulp nodig. Huisraad en kleding bijvoorbeeld. Want alle bezittingen van patiënten wordt verbrand. En voor de zekerheid verbranden ze ook die van familieleden en buren. Er is grote behoefte aan telefoons en radio’s (en aan stroom daarvoor) om de bevolking te informeren en instrueren. Kinderen leren via de radio omdat scholen zijn gesloten.

De hulp is dringend nodig. De epidemie is nog steeds niet onder controle, elke dag zijn er weer meer nieuwe besmettingen. Bovendien dient zich een volgende ramp al aan. Door de epidemie durfden mensen niet meer naar hun werk te gaan. Daardoor is er de afgelopen maanden nauwelijks gezaaid en geoogst. Een hongersnood staat voor de deur.

Zonnelampen

Ebola verspreidt zich in de sloppenwijken van de hoofdstad Free Town, maar ook in dorpjes op het platteland ver van alle hulpposten. Gelukkig zijn mijn ouders, broers, zussen en hun kinderen tot nu toe niet getroffen. Maar in het gebied waar ze wonen heeft het virus al volop slachtoffers gemaakt. Wanneer mijn telefoon gaat, durf ik niet altijd meteen op te nemen. Eerst verzamel ik moed om het mogelijke onheilsnieuws te kunnen aanhoren.

Ik ben enorm dankbaar dat ik hier veilig in Nederland woon met mijn gezin. Maar ik voel me zo machteloos. En met mij de andere 6000 Sierra Leoners in Nederland. Wij willen helpen! Ik mocht in het belteam zitten bij de actie van Giro555. De negen miljoen euro van Giro555 is geweldig nieuws. Maar ik wil meer doen. En daarom starten we overal acties waarbij we onze kennis en contacten in het land goed gebruiken.

In mijn stad Tilburg begonnen we de actie ‘Tilburg tegen Ebola’. Die actie bestaat uit het verkopen van WakaWaka-lampen op zonlicht. Wie zo’n zonnelamp koopt, schenkt er ook een aan Sierra Leone. Daar worden ze onder meer ingezet in ziekenhuizen en gezondheidsposten. Zo brengen ze licht voor het verplegen van Ebola-patiënten, gratis en onafhankelijk van het vaak haperende elektriciteitsnet. Geweldig dat zoveel Tilburgers er zich voor deze actie willen inzetten.

Het actievoeren doet mij goed. En het doet de Sierra Leoners goed. Via ons netwerk weet ik precies waar elke lamp terechtkomt. En al is het een druppel op een gloeiende plaat, zonder druppels ontstaat er nooit een rivier.

Abubakarr Bangura is ondernemer en voorzitter van de landelijke vereniging van Sierra Leoners (SCLU) in Nederland. Hij spreekt bij Wintervuur, de wereldse kerstavond van het Wereldpodium. Zie ook tilburgtegenebola.nu en wereldpodium.nu.

Dit opinieartikel verscheen in het Eindhovens Dagblad (27 december), BNDe Stem en Nederlands Dagblad (24 december).

2014 was zo’n slecht jaar nog niet

Publicatiedatum: 6 januari 2015

Erg vrolijk was 2014 niet. Wij zagen onthoofdingen in Raqqa, doodzieke mensen in Sierra Leone, dronken rebellen in Donetsk en verdronken vluchtelingen op Italiaanse stranden. We constateerden dat de wereld er dramatisch voorstond, dat onze beschaving achteruit holt en er dat onze kinderen een sombere toekomst wacht.
En het lukte ons niet om voorbij het nieuws te kijken. Toch zouden we veel optimistischer in het leven staan wanneer we zouden beseffen hoeveel slimmer, gezonder, rijker, gelukkiger, schoner, vredelievender, veiliger, vrijer en vriendelijker we in 2014 waren in vergelijk met tien, twintig of vijftig jaar geleden. Dat we in een sombere stemming terugkijken op 2014 heeft weinig met 2014 en veel met onszelf te maken.

50 jaar geleden, in 1964, verdiende de gemiddelde wereldburger iets meer dan 8000 euro. Vandaag is dat bijna 16.000 euro. En die extra 8000 euro maakten ons leven een heel stuk aangenamer.

Van 71 naar 81
In Nederland legden we massaal centrale verwarming aan, isoleerden we onze huizen en stuurden bijna de helft van onze jongeren naar een HBO of universiteit. We kochten laptops en mobiele telefoons en verbonden ons zelf via skype en whatsapp. We gingen massaal op vakantie naar de Eifel of Isla Margarita. En terwijl het aantal auto’s steeg van een half miljoen in 1964 naar 8 miljoen vandaag, duwden we het aantal verkeersdoden terug van 2.300 tot 600. Een man die in 1964 werd geboren, had een levensverwachting van 71 jaar. Een man die vandaag wordt geboren, kan rekenen op 81 jaar. En steeds minder mensen sterven aan kanker of aan hart- en vaatziekten.

Vrede in Europa
Op het gebied dat vandaag de Europese Unie is, maakten we de afgelopen 50 jaar een einde aan maar liefst 13 dictaturen. Van Portugal in het zuidwesten en tot Letland in het noordoosten ontstonden democratieën. In West-Europa stopten we álle terroristische organisaties, waaronder de ETA, de RAF, de IRA, de Brigade Rosse en een scala aan radicale moslimgroepen. We openden onze grenzen en maakten wonen, werken, reizen en betalen door heel Europa mogelijk. We zetten het milieu hoog op de agenda, en regelden dat in Europa anno 2014 een stuk mínder CO2 wordt uitgestoten dan in 1974. Van Napels tot Helsinki legden we prachtige natuurgebieden aan, maakten we onze rivieren schoon en verdreven de smog uit onze steden.

Nog maar één grote oorlog in Afrika
De meeste vooruitgang boekten we in de Derde Wereld. Eén continent, Latijns Amerika, is al uit de ‘Derde Wereld’ geschrapt. En het meest dramatische continent, Afrika, ontwikkelt zich op dit moment het snelst. Er zijn vrijwel geen hongersnoden meer, het aantal grote Afrikaanse conflicten is teruggebracht tot één: de oorlog in Zuid Soedan. Ziekten waaraan in 1964 nog miljoenen Afrikanen stierven –cholera, polio, lepra, mazelen, gele koorts, difterie en tyfus- werden vrijwel uitgebannen. Malaria en Aids zijn sterk op hun retour. En zodra het nieuwe ebola-vaccin wordt ingezet, is ook deze vreselijke ziekte verleden tijd.

Waarom zijn we dan toch zo somber?
Ten eerste weten we veel meer over oorlogen, epidemieën en aanslagen dan vijftig, dertig en zelfs tien jaar geleden. Aan het begin van de jaren ‘60 heerste in China een hongersnood die uiteindelijk aan 36 miljoen mensen het leven zou kosten. We wisten er niets van. Vandaag is een massamoord in Syrië binnen tien minuten Breaking News. En omdat ‘goed nieuws’ nog steeds ‘geen nieuws’ is, blijven journalisten alle aandacht vestigen op de ellende in de wereld. Ook al neemt deze ellende overal flink af.
Ten tweede schroeven we onze maatstaven steeds verder op. We vinden het in toenemende mate onverdraaglijk wanneer onze medemensen geen welvarend, gezond en vredig leven kunnen leiden. Hadden we aanvang jaren ’60 van de Chinese hongersnood geweten, dan zou niemand op het idee zijn gekomen een inzameling via ‘555’ te organiseren. Eind november echter, haalden we acht miljoen euro op voor een epidemie die 6 duizend mensen het leven kostte en bovendien al op zijn retour lijkt.
Onze nieuwe gevoeligheid voor de ellende van anderen, zou wel eens de grootste vooruitgang kunnen zijn die we op dit moment boeken.

Ralf Bodelier is scheidend hoofdredacteur van het Wereldpodium in Tilburg

Dit opinieartikel verscheen in het Brabants Dagblad (27 december), Eindhovens Dagblad (24 december), De Gelderlander (3 januari) en BNDe Stem (14 december).

Impressie Wintervuur 2014 van Omroep Tilburg

Publicatiedatum: 2 januari 2015

Corné Biekens van Omroep Tilburg maakte dit warme filmpje over Wintervuur 2014 op Kerstavond.

Wintervuur 2014 met Abdelkader Barkane, Doortje Annisya Zainal, Diane van Drie, Herman de Regt, Martijn Ballemans, Souad Al Shammary, Ria Sonnenberg, Abubakarr Bangura, Fred Sengers en Musa Mohmand. Muziek: Maaike Hermans, DJ Gert en Mundiala. Presentatie: Ralf Bodelier/Karin Bruers. Redactie & organisatie: Marga van Zundert & Tanja Davans, en heel veel vrijwilligers!

Dalende olieprijzen, het beste nieuws van 2014

Publicatiedatum: 19 december 2014

Sinds het begin van de crisis in 2008, halveerde de prijs van olie. En dat is geweldig nieuws. Voor ons, maar zeker voor mensen ver weg, meent Ralf Bodelier.

Voor klimaatactivisten zijn het sombere tijden. Sinds 2008 daalde de prijs van een vat olie van 150 dollar naar minder dan 70 dollar. Dat betekent dat wind- en zonne-energie relatief duurder worden en er weer meer olie zal worden verstookt. Daarmee pompen we meer CO2 in de lucht en jagen zo de klimaatverandering verder aan. Tot zover het sombere nieuws.

Goed voor ons
Het goede nieuws is dat zo’n lage olieprijs vooral voordelen biedt. Op de eerste plaats voor onze portemonnee. Niet alleen daalt de prijs van benzine aan de pomp, ook daalt of stabiliseert de prijs van vrijwel alles wat we dagelijks gebruiken. Van computers tot bananen, van auto’s tot meubels. Wanneer iets niet ván olie wordt gemaakt, dan wordt het wel mét behulp van olie gemaakt en vrijwel zeker vervoerd met brandstoffen die uit olie zijn gewonnen. Zonder de welhaast oneindige overvloed aan olie hadden we vandaag nog in de 19^e eeuw geleefd.
Doorgaans leiden lage olieprijzen tot economische groei. Want hoe meer de olieprijs daalt, hoe goedkoper ons leven wordt en hoe meer geld we over houden voor een nieuwe jas of een extra vakantie. Dat is geen goed, dat is zelfs uitstekend nieuws.

Goed voor de armsten
In veel sterkere mate geldt dat voor ontwikkelingslanden. De meeste arme landen beschikken zelf niet over olie maar moeten die van buiten halen. En omdat de olieprijs een wereldprijs is, betalen ze dezelfde olieprijs als wij. 80 euro voor een volle tank benzine is voor ons al een hoop geld. Voor iemand in Burundi of Sri Lanka is zo’n volle tank vrijwel onbetaalbaar. Feitelijk is alles in arme landen te duur: van kunstmest tot geneesmiddelen, van kerosine tot gymschoenen. En al deze producten worden van of met olie gemaakt. Daarom leidt een dalende olieprijs ook in ontwikkelingslanden tot lagere prijzen. Ook de armsten houden nu geld over voor muskietennetten of schoolgeld voor hun kinderen. Net als in het Westen jagen lagere olieprijzen ook in het Zuiden economische groei aan. Die lagere olieprijs kan er zelfs toe bij dragen dat miljoenen mensen uit hun dramatische armoede worden getild. En dat is, opnieuw, uitstekend nieuws.

Slecht voor Poetin
Dat geldt dus allemaal voor landen die olie importeren. Voor landen die olie exporteren, zijn lagere olieprijzen een stuk minder aangenaam. Aan een vat olie van 75 dollar verdien je immers heel wat minder dan aan een vat van 150 dollar. Daarom zitten de meeste olie-exporterende landen nu met de handen in het haar. Dat geldt niet voor het belangrijkste olieland, Saoedi Arabië. Daar ligt nog zo ontzettend veel en gemakkelijk op te pompen olie onder de grond, dat er zelfs nog flink wordt verdiend op een vat olie van 35 dollar. Wie wel in de problemen komen, zijn de griezelige regimes van Venezuela, Iran en, vooral, Rusland. Door het uitvoeren van olie verdienen zij het geld om hun ontevreden volken onder de duim te houden. En Poetin gebruikt het om andere landen te intimideren en onder druk te zetten. Wanneer Poetin minder olieroebels ophaalt, zal hij ook minder oorlog kunnen voeren. Waarschijnlijk zal hij zelfs moeten gaan bezuinigen. Dat zal hem een belangrijke deel gaan kosten van zijn populariteit en wellicht ook van zijn macht.

Wegen van voordelen
Blijft de vraag of we de klimaatactivisten gerust kunnen stellen. Dat is lastig. Vooralsnog betekent goedkope olie een hogere uitstoot van CO2. We moeten ons echter afvragen of dat nadeel wel opweegt tegen de voordelen. Tegen het feit dat door een lage olieprijs de kans stijgt dat miljoenen mensen uit hun armoede kunnen ontsnappen, dat naargeestige regimes als in Venezuela, Iran en Rusland sterk worden verzwakt en dat Afrikaanse en Europese economieën stevig wordt opgekrikt. Het klimaat gaat er dan wel niet op vooruit, het leven van vele miljoenen mensen doet dat wel. En wellicht worden in de oplevende economieën van de nabije toekomst wel zulke prachtige uitvindingen gedaan, dat we ons over honderd jaar nog maar amper herinneren waar al die olie ook alweer voor nodig was.

Ralf Bodelier is journalist en hoofdredacteur van het Wereldpodium.

Dit opinieartikel verscheen in het Brabants Dagblad (10 december), Limburgs Dagblad, De Gelderlander en Twentse Courant (11 december), BNDe Stem en Eindhovens Dagblad (13 december).

Woensdagavond 24 december – Wintervuur 2014 UITVERKOCHT!!!

Publicatiedatum: 7 oktober 2014

Wintervuur, de warme, wervelende, wereldse kerstbelevenis
Ook op de 5e editie van Wintervuur ontvangen Karin Bruers en Ralf Bodelier een bonte stoet boeiende gasten uit binnen- en buitenland. Gloedvolle gesprekken, met inhoud, hoop en humor in de grote zaal van Theater de Nwe Vorst.
Ditmaal onderzoeken we de zeven deugden. Waar vinden we wijsheid in de wereld? Wie toont er moed anno 2014? Wie staat pal voor rechtvaardigheid? Is geloof nog steeds een deugd? En voelt u zich goed bij matiging?

Met o.a. Blogaap Fred Sengers, wetenschapsfilosoof Herman de Regt, criminologe Diane van Drie, de Tilburgse Sierra-Leoner Abubakarr Bangura, moskeebestuurder Abdelkader Barkane, permacultivist Martijn Ballemans en de gevangen Saoedische vrouwenrechtenactiviste Souad Al-Shammary.

Als vanouds is er knapperend vuur in de binnentuin, erwtensoep, hapjes uit alle windstreken en muziek rondom de bar. In het kinderprogramma (9+) vertelt Musa Mohmand (18) over zijn jeugd in Pakistan en volgt de hartverwarmende kinderfilm Wadjda. Wintervuur sluit aan op de jaarlijkse Fakkels voor Vrede tocht in Tilburg, en sluit af met een swingende afterparty met glühwein of warme chocola. Locatie: theater de Nwe Vorst. Aanvang 20.15. De afterparty in Afrikaanse sfeer start rond 22.30 uur.

Wintervuur 2014 is uitverkocht!!!

Warm je aan het vuur, warm je aan de verhalen, warm je aan de mensen.

GELOOF is een deugd volgens alle religies. Maar hoe voorkom je dat jonge moslims in de ban van IS raken? Die vraag stellen we aan Abdelkader Barkane van de El-Feth moskee en jonge moslima Doortje Annisya Zainal.

RECHTSCHAPENHEID suggereert dat iedereen in wezen goed is. Dus ook draaideurcriminelen en andere veelplegers. Diane van Drie laat ons dat inzien.

WIJSHEID, de mooiste deugd volgens wetenschapsfilosoof Herman de Regt. “Je kunt overmoedig zijn, extreem gelovig, te matig, maar nooit te wijs!” Maar wat is wijsheid eigenlijk en hoe word je wijs?

MATIGHEID. Martijn Ballemans kiest voor buiten wonen in de natuur in een Spartaans aandoende Yurt met moestuin. Een gevalletje moderne matigheid?

MOED leidt tot helden. Maar in dictaturen belanden juist de dappere volhouders in de gevangenis. Zo ook de Saoudische Souad Al Shammary.

BARMHARTIGHEID Krijgt u er een ouderwets gevoel bij? Abubakarr Bangura toont en vraagt om hedendaagse meelevendheid bij de ramp die zijn geboorteland Sierra Leone treft.

HOOP van Chinezen op democratie en vrijheid werd ook dit jaar in Hongkong gesmoord. Maar Fred Sengers ziet alom hoop in de steeds rijker wordende wereldmacht.

Wintervuur 2014 is uitverkocht!!!

Op een WK in Qatar valt niets te juichen

Publicatiedatum: 18 november 2014

Qatar organiseert het WK in 2022. Zelfs FIFA-baas Blatter noemt dit inmiddels een grote vergissing. Help mee om het af te blazen, betoogt Marga van Zundert.

Ik ben een van de miljoenen Oranjefans. Een WK is een feest. Ik zat deze zomer op het puntje van mijn stoel bij elke rush van Robben in Brazilië. En ik kan de bizar mooie goal van Van Basten op het EK’88 nog uittekenen. Maar het vooruitzicht van een WK in Qatar ontneemt al mijn voetbalplezier. Hoe kan ik kijken naar wedstrijden in een stadion waarvoor honderden arme Oost-Aziatische bouwvakkers zijn gestorven?

Slaven

In het schatrijke emiraat Qatar heerst emir Tamim bin Hamad bin Khalifa Al Thani. Een voetbalfanaat die als kroonprins in 2010 het WK van 2022 wist binnen te slepen. Dat lijkt niet volgens de regels te zijn gegaan. Qatarees en toenmalig vicepresident van de internationale voetbalbond FIFA Mohammed bin Hamman zou een geheim miljoenenfonds hebben opgezet waarmee officials zijn omgekocht. Dat geld was geen probleem voor een land dat jaarlijks een slordige 50 miljard euro overhoudt op de begroting. De FIFA publiceerde deze week eindelijk een samenvatting van een onderzoeksrapport naar de corruptie. Daarin wordt Qatar vrijgepleit. De onderzoeker noemde de samenvatting echter meteen onvolledig en ‘vol fouten’.

Een voetbalfeest kopen is fout, toch is dat zeker niet het grootste bezwaar tegen een WK in Qatar. Dat is de slavenarbeid. Vakbond FNV bezocht onlangs de bouwplaatsen om de aanhoudende verhalen over misstanden zelf te onderzoeken. Bij terugkomst klaagde de bond Qatar direct aan bij het Internationale Hof van Justitie. Er blijken nu al, acht jaar voor de aftrap van het WK, honderden bouwvakkers omgekomen. De stadions in het woestijnland krijgen klimaatbeheersing, maar de bouwvakkers werken door bij temperaturen van meer dan 40 graden. Velen sterven aan een hartinfarct door uitputting en uitdroging.

Goede kans dat voor elk stoeltje waarop straks een Oranjefan zit, een bouwvakker uit Nepal, de Filipijnen of Bangladesh is gestorven. Want zelf staan de Qatarezen niet op de steigers. De 400 duizend oorspronkelijke bewoners zonnen dankzij hun oliedollars op luxe jachten, reizen rond met privéjets of verblijven in airconditioned paleizen.

Gevangenis

De gewone arbeider in Qatar is arm en rechteloos. Qatar kent geen minimumloon, geen Arbo regels en vakbonden zijn verboden. De gastarbeiders zijn allemaal toegewezen aan een ‘sponsor’ (hun Qatarese baas) die bepaalt waar en hoeveel iemand werkt. Zonder de toestemming van de sponsor is vrij reizen of vertrekken niet toegestaan. De Nepalese ambassadeur in Qatar omschrijft het emiraat als een “open gevangenis”. Het land is niets meer of minder dan een middeleeuwse feodale dictatuur.

Zelfs de omstreden, 78-jarige, oerconservatieve FIFA-baas, Sepp Blatter, is geen fan meer van het WK in Qatar. Maar niet vanwege de slavenarbeid. Hij vertelde Noorse officials bij een informele ontmoeting dat het WK zal worden afgeblazen omdat het emiraat de strijd van IS in Syrië financiert. Toen dit in het nieuws kwam, herhaalde de FIFA echter meteen haar officiële standpunt: het WK in Qatar “gaat gewoon door”. Het WK afblazen zou de organisatie wellicht failliet maken door de schadeclaims van een diep gekrenkte Emir.

Geen voetbal-Bono

Voor de FIFA telt enkel geld. En van de voetballers zelf valt niet veel protest te verwachten. Onder topvoetballers is helaas nog nooit een Bono of Clooney opgestaan. Tijdens de ‘Bid’ in 2010 trad Ronald de Boer tegen forse betaling zelfs op als ambassadeur van Qatar. Volgens hem staat ons een ‘perfect georganiseerd WK’ te wachten.

2022 klinkt ook nog ver weg, maar elke dag vallen er nu al slachtoffers. Laat van u horen wanneer voor u niet alleen de knikkers tellen. Stuur de KNVB een protestmail. Teken de petitie ‘Geen WK in Qatar’ op petities.nl . Like de Facebookpagina ‘Against World Cup in Qatar’. En zeg het voort.

Marga van Zundert is wetenschapsjournalist, voetbalfan en redacteur bij het Wereldpodium.

Dit opinieartikel verscheen in BN/De Stem (14 november), Eindhovens Dagblad (15 november), Nederlands Dagblad (18 november) en Brabants Dagblad (19 november)

Zondag 23 november: Kick off Tilburg tegen Ebola

Publicatiedatum: 18 november 2014

Aanstaande zondagmiddag is de informatieve kick-off van Tilburg tegen Ebola. Doel van de actie is 2015 Wakawaka solarlampen naar het door Ebola zwaargetroffen Sierra Leone te sturen. De lampen worden opgeladen in zonlicht en kunnen vervolgens 150 uur lang licht geven. Ze zijn een enorme steun voor de gezondheidswerkers in Sierra Leone. Met het licht van de WakaWaka kunnen ze ook ’s avonds en ’s nachts mensen opzoeken, naar het ziekenhuis brengen en verzorgen. Bovendien kunnen er mobiele telefoons en andere communicatiemiddelen mee worden opgeladen.

Met:

Abubakarr Bangura, Tilburger en vertegenwoordiger van de Sierra Leonese gemeenschap in Nederland.
Microbioloog Jan Marcelis van het Elisabeth Ziekenhuis
Duurzaam ondernemer Maurits Groen van solarlamp WakaWaka

Zij vertellen het laatste nieuws uit Sierra Leone waar Ebola zich nog steeds snel verspreid. In de sloppenwijken rond Freetown maar ook in kleine dorpen. Microbioloog Jan Marcelis vertelt over het Ebolavirus, de epidemie en de verzorging van patiënten. En u hoort hoe de WakaWaka lamp werkt en wat hij voor mensen in ontwikkelingslanden kan betekenen.

De inzet van deze lampen is een duurzame vorm van ontwikkelingshulp: wanneer de epidemie voorbij is, kunnen ze blijvend dienst doen in de ziekenhuizen en gezondheidsposten.

Locatie: Grote Zaal, Theater De Nwe Vorst, Willem II-straat 49, Tilburg; Aanvang: 15.00 uur (tot circa 16.30 uur), Gratis

Tilburg tegen ebola is een initiatief van Sierra Leone Central Union, Switch, het Wereldpodium en vele Tilburgers.

We moeten het weer hebben over onze idealen

Publicatiedatum: 13 november 2014

Onze strijd tegen Islamitische Staat, is een strijd van idealen, waarden en ideeën, meent Ralf Bodelier. En die strijd start in ons onderwijs.

Vanzelfsprekend kan ‘Islamitische Staat’ worden verslagen. De amper 20 duizend amateursoldaten, gerekruteerd uit maar liefst 80 landen, zijn uiteindelijk geen partij voor de machtige coalitie met hun commando’s, inlichtingendiensten, F16’s en tomahawks. En dat geldt desgewenst ook voor Boko Haram, voor Al Shabaab, voor Jabhat al-Nusra en al die andere islamitische terreurgroepen. Maar een militaire overwinning zal van korte duur zijn. Uit de as van IS of al-Nusra zullen weer nieuwe organisaties verrijzen. Deze zullen opnieuw duizenden strijders uit tientallen landen aantrekken. Ook zij zullen vele duizenden de dood injagen. Deze wereldwijde sympathie voor IS is niet alleen levensgevaarlijk. Ze zou ons ook aan het denken moeten zetten.

Wat is er toch in de meer dan 4000 jonge, Europese moslims gevaren dat ze huis en haard verlaten om te vechten voor IS? En wat is er gebeurd met vele honderdduizenden moslims die deze stap niet zetten, maar wel bewonderend naar deze strijders opkijken? Waarom zijn wij er niet in geslaagd om onze landgenoten te overtuigen van idealen als vrijheid van godsdienst, van mensenrechten, van democratie en respect voor andersdenkenden?

Ik stel mezelf deze vraag op een avond dat ik mijn dochter op 3-VMBO overhoor voor haar proefwerken Duits en scheikunde. Duits bestaat uit het leren van woorden en naamvallen. En scheikunde uit het van buiten leren van het periodiek systeem. Het is kennis die ze láter, misschien, hopelijk, nodig heeft om een vervolgopleiding te doen, een baan te vinden en een inkomen te verdienen. Maar het heeft weinig te maken met het volle leven hier en nu. Het heeft weinig of niets te maken met het feminisme van actrice Emma Watson, met de Ebola-epidemie, met de humanistische koers van paus Franciscus, met de opmars van ISIS en de verlamming van de Veiligheidsraad. Laat staan dat mijn dochter op school wordt geïnspireerd door idealen over een rechtvaardige samenleving, dat ze wordt aangezet om politiek actief te worden of dat iemand haar meeneemt in de wereld van filosofie, religie, levensbeschouwing, kunst en cultuur.

Ik stel me een leeftijdsgenoot van mijn dochter voor en noem hem Mohammed. Ook hij zit op 3 VMBO, maakt zijn proefwerken Duits en scheikunde en ook in zijn klas gaat het maar zelden over IS, over democratie, over mensenrechten, over Emma Watson of over internationale politiek. Maar op zijn smartphone bekijkt hij filmpjes over het weigeren van donkere jongeren in discotheken. Mohammed weet dat niemand hem een stageplaats of vakantiebaantje zal gunnen. Bij het avondeten hoort hij zijn opa vertellen over de warme saamhorigheid onder moslims en de poëtische schoonheid van de Koran. De God van de Koran denkt niet in kleuren en rassen, zegt hij. Op Al-islaam.com leest Mohammed dat hij kans maakt op het paradijs, hoe vaak hij in Nederland ook wordt afgeserveerd als kutmarokkaan Wanneer hij ‘s avonds naar Al Jazeera kijkt ziet hij hoe Israël de Gazastrook bombardeert. En hoort zijn grootvader uit de koran citeren. ‘O moslim, hier is een jood, kom en dood hem’.

Waartoe voeden wij onze jongeren eigenlijk op? Waarom verplichten wij hen om jaar in, jaar uit naar school te gaan? Doen we dat enkel om hen af te richten voor de arbeidsmarkt? Of willen we hen voorbereiden op een leven als kritische, betrokken en democratische burger? Het antwoord is bekend. Van middelbare school tot universiteit gaat het allang niet meer over waarden, ideeën en idealen. En dat terwijl jonge mensen op zoek zijn naar waarden, verlangen naar nieuwe ideeën en zich maar al te graag willen laten bezielen.

Welke volwassenen, behalve hun ouders, gaan nog wél met jongeren in gesprek? Wie verder vertelt mijn dochter dat het belangrijk is om voor andere mensen op te komen, om politiek actief te worden, naar het journaal te kijken en zich te verdiepen in klimaatverandering en feminisme? Wie pakt Mohammed onder de arm en leert hem over het verschil tussen democratie en tirannie, wie leest hem voor uit Multatuli en neemt hem mee naar het Milieucafé of een raadsvergadering?

Democrats are made, not born, schreef de grote pedagoog John Dewey. Om vrijheid, humaniteit en democratie te kunnen waarderen, moet je op zijn minst weten waarvoor zij een alternatief vormen. Wie geen kennis kan nemen van de grote denkbeelden, dromen en waarden onder de westerse samenleving, kan er zich ook niet bij betrokken voelen. Wanneer het ons niet lukt om ons onderwijs weer op te laden met onze waarden en idealen, kan dit vacuüm worden gevuld met kwaadaardige ideologieën zoals die van het islamitisch terrorisme.

Ralf Bodelier is hoofdredacteur van het Wereldpodium in Tilburg en gaf afgelopen jaar gastlessen op 15 scholen voor middelbaar en hoger onderwijs.

Dit opiniestuk verscheen in het Brabants Dagblad (11 okt.), Limburgs Dagblad/De Limburger (15 0kt.), BN De Stem (16 okt.) en Eindhovens Dagblad (17 okt.)

Kunst kan de wereld veranderen. Verslag Peerke Donderslezing 2014

Publicatiedatum: 7 november 2014

5^e Peerke Donderslezing uitgesproken door kunstenares TINKEBELL. op 2 november 2014

“Een kunstenaar kan de uiterste consequenties van een situatie laten zien.” TINKEBELL. draait er niet omheen, niet in haar kunst en niet in haar teksten. Ze wil het goede doen en de wereld redden en daarom benoemt ze situaties van armoede die ze in Nederland tegenkomt. In de Peerke Donderslezing, die ze hield op zondag 2 november in Tilburg, spreekt ze van ‘armoede van denken, van inleven en verbanden zien, van verantwoordelijkheid nemen en van zorg, ook voor wat we niet zien.’

Politiek actief

Ze vertelt over de behandeling van vluchtelingen ‘zonder papieren’, in Nederland onterecht illegalen genoemd. TINKEBELL. heeft contact met een vluchteling uit Zuid-Soedan die zijn identiteit en levensverhaal niet kan bewijzen. Instituties als de burgerlijke stand en een geboorteregister, bestaan niet in zijn land.
Ze vertelt over de behandeling van de zesjarige Renata die leed aan ernstige bloedneuzen maar medisch niet werd onderzocht en met haar familie werd teruggestuurd naar Polen. Aan Renata, inmiddels overleden omdat Nederlandse instanties haar leukemie niet wilden behandelen, schreef TINKEBELL. een open brief die ze tijdens haar lezing voorlas.
Ze vertelt over de arbeidsomstandigheden van textielarbeiders in Bangladesh en ze gaat zelfs in op het lot van 45 miljoen eendagskuikens die jaarlijks in Nederland worden vergast. De politiek actieve kunstenaar pleitte zowel voor een textieltax van 2% om de arbeids- omstandigheden van textielarbeiders te verbeteren als voor de invoering van een techniek waarmee het geslacht van het kuiken in het ei kan worden vastgesteld. Met die techniek hoeven de eieren met haantjes niet te worden uitgebroed.
Het voorbeeld dat TINKEBELL. echter het krachtigst uitwerkt, is het fosfaatprobleem en de radicale persoonlijke beslissing die ze daaraan heeft verbonden.

Muziek om wereld te verbeteren

In het eerste deel van deze Peerke Donderslezing, de vijfde versie alweer, spraken drie muzikanten, tegelijk drie generaties, over de rol van cultuur om de wereld te verbeteren. Jasper Buiter, 24 jaar, ziet bij de muzikanten van zijn generatie vooral veel competitie en ambitie om een eigen carrière op te bouwen. Tegelijk noemt hij muziek ‘een nieuwe kerk’, een manier om mensen te verbinden, elkaar te inspireren en een gemeenschap op te bouwen.
Componist Harry Swinkels schreef liedjes voor Kinderen voor Kinderen en componeerde de Missa Petrus Donders, waaraan koren uit Tilburg en uit Suriname meewerkten. Hij ziet dat muziek mensen dichter bij elkaar brengt, dat ze respect krijgen voor een andere cultuur en samen iets nieuws creëren.
Veteraan Zjef Naaijkens gebruikt de muziek al sinds de 70er jaren om zijn idealen uit te dragen én om plezier te maken. “Wij waren linkser dan Bots en leuker dan de Twee Pinten”, aldus de aanvoerder van de vroegere Veulpoepers en Fanfare van de Eeuwigdurende Bijstand.

De chaos en de liefde

Behalve praten, mogen de muzikanten natuurlijk ook iets laten horen en dat doen ze alle drie op hun eigen manier. Harry Swinkels gaat achter de piano zitten om Ruud Hermans te begeleiden die zijn lied ‘Pirke’ zingt. Het refrein zingen we allemaal probleemloos mee ook al is niet iedereen zo goed in Tilburgs als de zanger. ‘Nà Pirke hemme nooit mir zonne goeje gehad.’ Misschien is het wel dit eenvoudige, Tilburgse kinderliedje, dat het motto van de Peerke Donderslezing het best vervat: ‘Èn hij dòcht nie: naa gaoket himmòl maoke. Mar hij dòcht: zôo kank wè doen vur èèrme meense in dè laand’ (En hij dacht niet, nu ga ik het helemaal maken. Maar hij dacht, zo kan ik wat doen voor de arme mensen in dit land.)

Jasper Buiter begeleidt zichzelf op de gitaar en zingt een nummer van John Mayer: ‘Waiting on the world to change’.
En Zjef Naaijkens brengt z’n Fanfaretten mee om samen het crisislied ‘De Steun’ uit te voeren, met een oud en een nieuw couplet en verder veel vrolijkheid en gekke bekken. Naaijkens was niet alleen in de 70 er jaren actief als bandleider, jongerenwerker, platenbaas en wereldverbeteraar, hij is nog steeds een actief sociaal ondernemer bij Raakveld, een creatieve zorgwerkplaats waar mensen met een beperking een dagbesteding vinden. “Wij werken met de methodiek van de chaos en de liefde”, aldus Naaijkens. “Wat wij kunnen, kunnen de grote instellingen niet.”

Armoede begrijpen

De wereld iets beter maken. Het was de drijfveer van Peerke Donders halverwege de 19e eeuw. Maar de wereld ziet er tegenwoordig heel anders uit. Presentator Ralf Bodelier opent het programma op zondag 2 november met een historische schets. ‘Tweehonderd jaar geleden waren van de één miljard wereldbewoners er zeker 750 miljoen extreem arm. Ze leefden onder vaak dramatische omstandigheden en moesten dagelijks vrezen voor geweld, ziekte en hongersnood.
Nu zijn we met 7 miljard bewoners van wie ongeveer 800 miljoen in grote armoede leeft. Het absolute aantal is niet veel veranderd maar de percentages zijn dat des te meer. Van 75 procent van de wereldbevolking, daalde het aantal extreem armen naar 12 procent. Dat is een enorme prestatie. Maar 12 procent, of 800 miljoen extreem armen, zijn er zijn nog steeds 800 miljoen te veel. En om de hedendaagse problemen met migratie, met ebola en met IS te begrijpen, moeten we de gevolgen van deze armoede begrijpen”, aldus Bodelier.
Ook TINKEBELL. sprak over het begrijpen van armoede, en dat betekent voor haar dat je je echt moet inleven in de situatie van de mensen dáár en de mensen stráks. Het fosfaatprobleem heeft daar direct mee te maken. Fosfaat is een mineraal dat nodig is om de grond te bemesten zodat de gewassen groeien. Eeuwenlang werd fosfaat toegepast in een kringloop, van het land via het voedsel naar de mest die weer op het land kwam. Maar die kringloop is de laatste tientallen jaren doorbroken. Kunstmest heeft zijn intrede gedaan en fosfaat wordt als delfstof gewonnen in mijnen. Als het fosfaat opraakt, wordt het voedsel schaarser en duurder terwijl de wereldbevolking alleen nog maar verder groeit. Wanneer we niets doen, betekent dit hongersnood voor miljarden mensen die nu nog geboren moeten worden.

Doemscenario

Toen TINKEBELL. dit toekomstscenario tot zich door liet dringen (In 2100 zijn er ongeveer 11 miljard wereldbewoners en zou er door het oprakende fosfaat maar voedsel zijn voor 3 miljard) leek het haar een fabeltje. Ze nam contact op met politici om te vragen of zij dit scenario herkenden. Tot haar stomme verbazing waren politici van heel verschillende partijen op de hoogte van het probleem maar hadden ze geen zin hier politieke consequenties aan te verbinden. Een doemscenario en dan ook nog op de lange termijn, dat trekt geen kiezers.
Voor het Rotterdamse Food Festival maakte TINKEBELL. de film ‘Save our Children’ over het fosfaatprobleem en vroeg zich af: ‘Wat is mijn verantwoordelijkheid?’ Aan het einde van de film kondigde ze aan om zich te laten steriliseren.
De laatste beelden van de film tonen haar operatie en de kunstenaar zelf vlak na haar operatie. Niet veel later wordt een motie ingediend door Dion Graus van de PVV om de terugwinning van fosfaten op te nemen in de Meststoffenwet. En die motie wordt aangenomen. Hier is maar een conclusie mogelijk, aldus TINKEBELL.: ‘Kunst kan de wereld veranderen. De symbolische kracht van kunst, het goede voorbeeld van een persoon, een gemeenschap en een land, kunnen werkelijk verschil maken.’
TINKEBELL besluit haar lezing met praktische adviezen, zoals minder vlees eten en meer politiek betrokken zijn. ‘Doe iets kleins, doe iets behapbaars”, stelt ze voor aan het publiek in De Nieuwe Vorst.
Haar lezing wordt bekrachtigd door Denis Hendrickx, abt van Berne, de Norbertijnenorde met gemeenschappen in Hierden, Mariëngaard, Tilburg en Heeswijk Dinther. Wat TINKEBELL. ‘armoede’ noemde, noemt de abt ‘Godgeklaagd’. Abt Hendrickx legt een direct verband tussen de inzet van de TINKEBELL. en de humanitaire inzet van de nieuwe paus Franciscus. Hij roept politiek en media op om de belangrijke thema’s van onze tijd inhoudelijk te behandelen en niet mee te doen aan platte sensatiezucht.

Dicht op de huid

Een afgeladen zaal van theater de Nwe Vorst luistert met ingehouden adem naar TINKEBELL. Het applaus is overdonderend. Deze eerste invulling van de Peerke Donderslezing door een niet-politicus leverde een inspirerend en persoonlijk verhaal op dat, volgens Ralf Bodelier, alle luisteraars ‘op scherp heeft gezet’. ‘Zelden hebben we zo nauw het ideaal van de Peerke Donderslezing benaderd, dan in deze vijfde editie’, zegt Bodelier.

“Grote problemen worden benaderd met kleine, persoonlijke verhalen, dicht op de huid die ervoor zorgen dat je wakker wordt.” Die tekst kwam van wethouder Mario Jacobs. Hij opende de bijeenkomst van 2 november namens de gemeente Tilburg. Samen met de provincie maakt de gemeente de jaarlijkse organisatie van de Peerke Donderslezing financieel mogelijk.

Tekst: Marianne Dagevos www.marcada.nl

Fotografie: Marloes Coppes

Vrijdag 31 oktober – Ooggetuige Ivo Barac (Bosnië)

Publicatiedatum: 16 oktober 2014

De laatste spreker in de reeks Ooggetuigen van Oorlog is de Bosnische Ivo Barac. Ivo groeide op in Zenica, een industriestad ter grootte van Tilburg. Toen hij 21 was, in 1991, brak tot ieders verbijstering de Joegoslavië-oorlog uit. Daarvoor leefden islamitische, Kroatische en Servische Bosniërs er prima samen. Zeker op school en bij de scouting waar Ivo zijn tijd doorbracht. Al snel ‘verdwenen’ alle Servische Bosniërs, zij vluchtten voor bedreigingen en terreur, daarna volgden de Bosniërs met een Kroatische achtergrond. Er heerste honger, er liepen opeens vreemde gewapende jihadisten op straat en er vielen geregeld granaten. Toch wilde Ivo ‘zijn’ stad eigenlijk niet verlaten, maar zeker ook niet vechten. Toen het Bosnische leger hem wilde inlijven, vluchtte hij met hulp van oude vrienden (Kroaten, moslims en Serviërs) en geld de bergen over. Via Nederlandse vakantievrienden belandde hij hier. Ivo is nu eigenaar van het Baltische eetcafé No Sikiriki (no worries) in Tilburg.

Ivo Barac vertelt zijn verhaal aan de koffietafel bij de Tentoonstelling Grenzeloos Tilburg in de Bibliotheek Tilburg Centrum aan het Koningsplein. U wordt van harte uitgenodigd al uw vragen te stellen. Aanvang 11.00 uur (einde circa 12.00 u). Toegang is gratis.

Ooggetuigen van Oorlog sluit aan bij het programma Grenzeloos Tilburg dat de start van de 1e Wereldoorlog in 1914 herdenkt. Het gros van de Nederlanders heeft geen oorlog meer meegemaakt. Maar toch zijn er mensen die van dichtbij getuige zijn geweest van oorlog en oorlogsleed: vluchtelingen en veteranen bijvoorbeeld. Het Wereldpodium organiseert vier koffietafelgesprekken met deze ooggetuigen. Meer informatie over Ooggetuigen van Oorlog.

Vrijdag 17 oktober – Ooggetuige Maxim Abdulatif (Syrië)

Publicatiedatum: 1 september 2014

De volgende spreker in de reeks Ooggetuigen van Oorlog is de Syrische pianist en student muziekwetenschappen Maxim Abdulatif. Maxim werkte tot ruim een jaar geleden op het conservatorium in Damascus als muziekdocent. Hij is ook dichter en schrijver van toneelstukken. Maxims vader is een Alawiet, zijn moeder komt uit Rusland. Al jaren wil Maxim naar het buitenland om in alle vrijheid muziek en toneel te kunnen maken. De burgeroorlog en de geboorte van zijn dochtertje zijn des te meer reden om te blijven proberen het Syrië van Assad te verlaten. In de zomer van 2013 lukt dit. Maxim bemachtigt een beurs voor een studie muziekwetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Hij laat zo snel mogelijk zijn vrouw en kind overkomen. Hij hoeft niet meer ’s nachts zijn flat te ontvluchten als de vuurgevechten te dichtbij komen, maar Maxim maakt zich nog elke dag grote zorgen om zijn familie en vrienden in Damascus. Hij heeft asiel aangevraagd.

Maxim Abdulatif vertelt zijn verhaal aan de koffietafel bij de Tentoonstelling Grenzeloos Tilburg in de Bibliotheek Tilburg Centrum aan het Koningsplein. U wordt van harte uitgenodigd al uw vragen te stellen. Aanvang 11.00 uur (einde circa 12.00 u). Toegang is gratis. Let op: dit gesprek is in het Engels.

Donderdag 9 oktober. Een kracht ten goede. Paus Franciscus en de menselijke kant van de kerk

Publicatiedatum: 28 september 2014

Terwijl Katholieke kerk in de afgelopen decennia wereldwijd groeide, verloor ze in Nederland aan zeggingskracht. Recente schandalen, zoals het misbruik van kinderen door religieuzen, of het gesjoemel met gelden door de Vaticaanse banken, hebben dit proces alleen nog maar versterkt. Maar verandering zit in de lucht.

Met de komst van paus Franciscus staat plots de humane kant van het katholicisme weer in de belangstelling. Niet alleen de sobere levensstijl van deze paus blijkt velen te inspireren. We worden ook geraakt door diens nadrukkelijke solidariteit met armen, vluchtelingen en slachtoffers van geweld. Bovendien probeert deze paus het ‘instituut kerk’ weer geloofwaardig te maken.

In het kielzog van de pauselijke optredens groeit langzaam maar zeker weer het besef dat het katholicisme ook een kracht ten goede kan zijn. Parochies, ordes, communiteiten en geloofsgroepen, die de afgelopen decennia steeds dieper in hun schulp kropen, lijken, heel voorzichtig, weer op te krabbelen en met hun verhaal naar buiten te treden.

De kern van dit verhaal lijkt samen te vallen met wat bekend staat onder de ‘Katholieke Sociale Leer’. Dat is een verzameling inzichten waarmee de kerk probeert te antwoorden op de grote uitdagingen van de moderne tijd. Centraal staat daarin het idee van de ‘menselijke waardigheid’, het inzicht dat elke mens een onvervreemdbare, individuele waardigheid bezit, die door niemand kan worden afgenomen en die door niemand mag worden geschonden. Deze centrale positie van de menselijke waardigheid in de Katholieke Sociale Leer vormt een kritisch uitgangspunt voor het nadenken over de moderne samenleving.

Op 9 oktober aanstaande, organiseert het Wereldpodium samen met de Norbertijnse gemeenschap een avond over deze Katholieke Sociale Leer in de raadszaal van het Tilburgse gemeentehuis. Wordt de humane boodschap van het katholicisme inderdaad weer gehoord? Wat heeft deze ons vandaag nog te bieden? Waar in het politieke spectrum is zij terug te vinden? En hoe kan ze ons, gewone mensen, inspireren in het maken van keuzes in het leven van alle dag?

Zes gasten jagen het gesprek aan. Dat zijn Norbertijnen abt Denis Hendrickx, hoogleraar theologie Fred van Iersel, vluchtelingenwerker Lydia Verhagen, lerarenopleider Cynthia Lieshout en bestuurder Hein van Oorschot. Jan Boelhouwer, sociaal democraat en burgemeester van Gilze en Rijen geeft afsluitend commentaar.
Gespreksleider is Ralf Bodelier.

Inloop Raadszaal vanaf 19.00.
Start 19.30.
Einde om 22.00
Reserveren niet nodig

Vrijdag 3 oktober – Ooggetuige Tiffany Pham (Vietnam)

Publicatiedatum: 1 september 2014

Tiffany Pham (42) is de gastspreker bij Ooggetuigen van Oorlog op vrijdagochtend 3 oktober. Tiffany ontvlucht in de jaren ’80 als 8-jarige het door oorlog verdeelde Vietnam samen met haar oudere zus, zwager en jonge neefje. Ze vluchten met een overvolle vissersbootje de oceaan op. Er zijn meer dan 150 mensen aan boord, maar er is geen kompas of zeekaart waardoor het bootje twee weken lang stuurloos ronddobbert totdat een Nederlands vrachtschip hen uiteindelijk in het oog krijgt. Tiffany is getuige van de steeds groter wordende honger, dorst en wanhoop aan boord. Mensen overlijden. Ook van haar eigen familie overleeft niet iedereen de reis. Tiffany groeit op in Nederland en helpt inmiddels andere vluchtelingen met het verwerken van trauma’s. Ook is ze ambassadeur van vluchtelingenwerk. Haar verhaal zal binnenkort ook in boekvorm verschijnen en ze werkt mee aan het project Ongekend Bijzonder dat de verhalen van meer dan 200 vluchtelingen in Nederland vastlegt.

Tiffany vertelt haar verhaal aan de koffietafel bij de Tentoonstelling Grenzeloos Tilburg in de Bibliotheek Tilburg Centrum aan het Koningsplein. U wordt van harte uitgenodigd al uw vragen aan haar te stellen. Aanvang 11.00 uur (einde circa 12.00 u). Toegang is gratis.

Blijf Oeganda wijzen op homorechten

Publicatiedatum: 18 september 2014

Ook gewone Nederlanders kunnen iets doen tegen de wrede Oegandese homowetten, meent de Oegandese journalist en vluchteling Peterson S. Ssendi.

Zeker drie procent van alle mensen zijn homoseksueel. Zo werden zij geboren en zo zullen ze hun leven lang zijn. Toch is er nog een aantal landen waarin homoseksualiteit bij wet is verboden of waar homoseksuelen kans lopen de doodstraf te krijgen. Die landen liggen vrijwel allemaal in de Arabische wereld of in Afrika. Zo zijn in mijn land, in Oeganda, de laatste vijftien jaar een aantal harde wetten ingevoerd die het leven van de homoseksuelen erg moeilijk maken. Het gaat voor alle duidelijkheid niet om een verbod op het homohuwelijk of het organiseren van gay parades. Het gaat om het vervolgen, opsluiten of doden van mannen en vrouwen omdat zij mogelijkerwijs tot de 900 duizend homo’s of lesbiennes van Oeganda behoren. Al komt het vaak niet tot een vervolging omdat de politie wegkijkt wanneer buurtbewoners een ‘verdachte homo’ verjagen of zelfs lynchen.

De invoering van de zogenaamde ‘Kill the Gays Bills’ is het gevolg van jarenlang haat zaaien door een groep fundamentalistische Amerikaanse christenen. Sinds de jaren ’90 vertellen zij de Oegandese bevolking dat je geen christen kunt zijn en tegelijkertijd homo. En dat je als christen homoseksualiteit niet kunt toestaan. Zelfs de machtige Rooms-Katholieke kerk in Oeganda onderschrijft deze wrede anti-homowetten en ontslaat priesters die homoseksuelen in bescherming nemen. Daarmee zondigt de Oegandese katholieke kerk tegen de officiële katholieke leer die ‘elke schending van de mensenrechten van homoseksuelen’ verwerpt.

De homofobie is inmiddels zo ernstig en wijdverspreid dat geen enkele Oegandese politicus het nog waagt er tegenin te gaan. Wie dat wel doet, delft zijn politieke graf. Bovendien loopt hij grote kans zelf van homoseksualiteit te worden beschuldigd. Ook president Yoweri Museveni van Oeganda weet maar al te goed dat homoseksualiteit aangeboren is en dat je zowel homo als christen kunt zijn. Maar omdat Museveni in 2016 opnieuw de verkiezingen wil winnen, trekt ook hij fel van leer tegen homoseksuelen en ondertekende vorig jaar de omstreden wetgeving.

Wie een verschil zouden kunnen maken, zijn wij, journalisten. Ik probeerde jarenlang aandacht te vragen voor de vervolging van homo’s en lesbiennes in mijn land. Dat kon niet bij het radiostation waar ik werkte. Want, zo luidt de redenering, wie aandacht vraagt voor het lot van homo’s is bezig om mensen aan te zetten tot homoseksuele activiteiten. Daarop startte ik met een website waarop ik probeerde om de angst, de vervolgingen, de martelingen en het in brand steken van homoseksuelen in Oeganda bekend te maken.

Vervolgens werd ik bedreigd en moest ik vrezen voor mijn leven en dat van mijn gezin. Nu ben ik erkend vluchteling in Nederland, terwijl mijn vrouw en kinderen nog in Oeganda zitten. Ik voel me verdrietig en machteloos, omdat ik hier veel minder kan betekenen dan in Oeganda. Maar er is één ding dat ik in Nederland wel kan doen. En dat is Nederlanders wijzen op wat er in mijn land gebeurt. Want samen met andere Westerse landen kan Nederland wél iets betekenen voor homo’s in Oeganda. Nederland geeft jaarlijks 23 miljoen euro ontwikkelingshulp aan mijn land, in de hoofdstad Kampala zit een Nederlandse ambassade en er werken veel Nederlandse bedrijven in Oeganda. Zij kunnen druk uitoefenen.

Dat internationale druk werkt, bleek afgelopen maand. Tot ieders verrassing werd de gewraakte ‘Kill the Gays Bill’ plotseling onderuit gehaald door het Oegandese constitutionele hof. De reden die de hoogste rechters aanvoerden, was tamelijk onnozel. Er zouden technische fouten zijn gemaakt in het aannemen van de wet door het parlement. Al snel bleek dat er iets heel anders achter stak. Zo waren een aantal landen, waaronder Nederland, bezig om een deel van hun ontwikkelingshulp aan Oeganda te bevriezen. En er bestond een goede kans dat president Museveni niet zou worden uitgenodigd in het Witte Huis bij een groot diner van president Obama met alle Afrikaanse leiders. Minder geld en een geknakt prestige, dát gaf de doorslag.

Op dit moment is de wrede wet van de baan. Maar opgejut door de fundamentalistische christenen, is het parlement alweer bezig hem opnieuw in te voeren. Omdat in Oeganda zelf elke oppositie tegen de wet ontbreekt, moeten we het opnieuw hebben van u, beste Nederlanders. Alstublieft, vertel uw Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp om druk uit te blijven oefenen op mijn president en mijn regering. Want ook in Oeganda verdienen homo’s en lesbiennes het om in vrijheid en veiligheid te leven.

Peterson S. Ssendi is journalist, blogger en erkend vluchteling. Op woensdag 17 september vertelt hij op het Tilburgse Stadsstrand over zijn ervaringen. De bijeenkomst ‘Avonturiers uit Nood’ begint om 21.00 uur en wordt georganiseerd door het Wereldpodium in samenwerking met Amnesty International.

Dit opiniestuk verscheen op 12 september in het Eindhovens Dagblad en op 17 september in het Brabants Dagblad.

Omroep Tilburg bij Avonturiers uit Nood

Publicatiedatum: 17 september 2014

Op 16 juli vond het eerste zomeravondgesprek plaats op het Stadsstrand in de reeks Avonturiers uit Nood. Gastspreker was Atiq Azizi die op 15-jarige leeftijd zonder familie of vrienden Afghanistan ontvluchtte. Omroep Tilburg maakte het onderstaande verslag:

Vrijdag 5 september – Ooggetuige Pim van der Velden (Bosnië-veteraan)

Publicatiedatum: 1 augustus 2014

Tilburger en Bosnië-veteraan Pim van der Velden (41) is de eerste gastspreker bij Ooggetuigen van Oorlog op vrijdagochtend 5 september. Pim werkte in 1995/1996 acht maanden in Bosnië als ambulancechauffeur. Hij begeleidde in opdracht van de VN konvooien door het verscheurde land. Konvooien om VN-troepen te bevoorraden maar ook konvooien met hulpgoederen voor de bevolking. “De meeste mensen begrepen niet dat ik kort na het Srebrenica-drama vrijwillig naar ex-Joegoslavië vertrok. Maar ik wilde een bijdrage leveren. Doen waarvoor ik was opgeleid.” Pim zag geen mensen voor zijn ogen sterven, maar zag wel het vernietigde land, hongerende kinderen en hoorde de kogels langs zijn auto fluiten. Hij hield er geen trauma aan over; hij overweegt zelfs opnieuw in een crisisgebied te gaan helpen als vrijwilliger bij het Rode Kruis.

Pim van der Velden vertelt zijn verhaal aan de koffietafel bij de Tentoonstelling Grenzeloos Tilburg in de Bibliotheek Tilburg Centrum aan het Koningsplein. Gespreksleider is Ralf Bodelier. U wordt van harte uitgenodigd al uw vragen te stellen. Aanvang 11.00 uur (einde circa 12.00 u). Toegang is gratis.

Woensdag 10 september. Nacht van de Dictatuur met Abram de Swaan

Publicatiedatum: 5 juni 2014

In september 2014 is het precies 80 jaar geleden dat de Duitse cineaste Leni Riefenstahl Triumph des Willens schoot. Deze film werd de beroemdste propaganda film aller tijden. Met Triumph des Willens wist Riefenstahl vele duizenden Duitsers te verleiden tot het nationaalsocialisme. Ze schetst de grandeur van het nazisme en toont Hitler als een moderne godheid.

Op 10 september, in het nieuw geopende Cinecitta aan de Willem II Straat, vertonen we Triumph des Willens tijdens de Nacht van de Dictatuur. De film zal worden ingeleid, geanalyseerd en geactualiseerd op grond van de vraag hoe hedendaagse dictators hun massa’s weten te verleiden. Hoe zetten moderne dictators de cinema in voor hun propaganda? En wie zijn hun Leni Riefenstahls?

Hoofdgast van de avond is Abraham de Swaan, Nederlands grootste socioloog en winnaar van de PC Hooftprijs in 2008. De Swaan publiceerde onlangs ‘Compartimenten van vernietiging’. In dit boek weerlegt hij de gedachte dat elk mens zonder meer tot gruweldaden kan overgaan. Daar is veel meer voor nodig.

Noodzakelijk is dat een dictatoriale macht de samenleving opdeelt in compartimenten, in groepen mensen die van elkaar worden gescheiden, elkaar niet meer ontmoeten en elkaar niet meer leren kennen. Wanneer de dictatoriale macht vervolgens een rangorde aanbrengt binnen deze groepen, van superieur naar inferieur, dan pas schept hij de voorwaarden tot vernietiging.

Abram de Swaan (1942) is universiteitshoogleraar aan de UvA, en was hoogleraar aan Cornell University, Columbia University, de Sorbonne, de École des Hautes Études en Sciences Sociales en bezette de Europese leerstoel aan het Collège de France. ‘Compartimenten van vernietiging’ is zijn twintigste Nederlandstalige boek.

Woensdag 10 september 2014
Grote zaal van Cinecitta
Aanvang 20:00 uur
Toegangsprijs € 9,00. Ticket kopen via www.cinecitta.nl of aan de kassa van Cinecitta, elke dag vanaf 12.30uur. Reserveren is niet mogelijk.

Let op! In Cinecitta en de Ristobar is uitsluitend pinbetaling en contactloos betalen (ING) mogelijk.

Dinsdag 16 september: ten zuiden van de Koreaanse muur.

Publicatiedatum: 5 juni 2014

Precies 25 jaar na de val van de Berlijnse Muur zendt de VARA een aantal documentaires uit over ‘Berlijnse Muren’ die vandaag nog overal ter wereld te vinden zijn. De meest gruwelijke is ongetwijfeld de muur tussen de beide Korea’s. Deze documentaire ‘De Koekoek en het Prikkeldraad’ krijgt op dinsdag 16 september een voorvertoning in de kleine zaal van Cinecitta.

Vijfentwintig jaar geleden viel de Berlijnse Muur. Wie toen dacht dat met dé Muur alle muren ter wereld zouden worden opgeheven, kwam bedrogen uit. Een kwart eeuw later zijn er wereldwijd tal van muren bijgekomen. Omroep de VARA maakt op dit moment zes documentaires over zes muren die sinds 1989 werden opgetrokken of die simpelweg niet vielen.

Een van deze muren is die tussen Zuid- en Noord-Korea. Het is een muur die in feite bestaat uit een 248 kilometer lange en vier kilometer brede zone vol hekken, rollen prikkeldraad, greppels, mijnenvelden en 2,5 miljoen zwaarbewapende militairen.

Achter deze muur bevindt zich Noord-Korea, een van de meest gruwelijke dictaturen ter wereld. Een kernmacht geleid door de onvoorspelbare leider Kim Jong-un, die doorlopend dreigementen uit richting zuiden.

Vóór de muur ligt Zuid-Korea, een zeer welvarend en democratisch geregeerd land met een hightech industrie, uitstekende restaurants en een rijke cultuur.

Hoe gaan de Zuid-Koreanen om met de dreiging uit het noorden? Hoe schatten zij de situatie in, hoe bang zijn ze, welke voorzorgsmaatregelen worden getroffen voor het geval dat het fout gaat? En hoe groot is de kans daarop? Over de onoverbrugbare kloof tussen Noord- en Zuid-Korea, over kans op oorlog en het leven onder bereik van Kim Jong-un’s raketten maakte de VARA een indringende documentaire. In samenwerking met het VARA-team organiseert het Wereldpodium een voorvertoning van deze film, gevolgd door een stevig (publieks-)gesprek over de toekomst van de Korea’s.

Waarom maakt de internationale gemeenschap geen einde aan deze mensonterende staat? Hoe gevaarlijk is de kernwapenstaat eigenlijk? En hoe onberekenbaar is haar leider Kim Jong-un? Hoe groot is de kans dat het land vanzelf implodeert? Wat zouden de gevolgen daarvan zijn voor Zuid-Korea? Op de 52-minuten durende documentaire volgt een gesprek met Korea deskundige Shiko Boxman en de presentator annex initiatiefnemer van de film, VARA-journalist Menno Bentveld. Moderator is Ralf Bodelier

‘De koekoek en het prikkeldraad’ is onderdeel van een serie documentaires van de VARA die gaat over muren – muren om mensen tegen te houden. De reeks is gemaakt ter gelegenheid van het 25 jarige jubileum van de val van De Muur, die in Berlijn. De documentaires zijn vanaf 6 november op de televisie te zien.

Dinsdag 16 september
Cinecitta, Willem II Straat
Aanvang 21.00
Toegangsprijs € 9,00. Ticket kopen via www.cinecitta.nl of aan de kassa van Cinecitta, elke dag vanaf 12.30uur. Reserveren is niet mogelijk.

Let op! In Cinecitta en de Ristobar is uitsluitend pinbetaling en contactloos betalen (ING) mogelijk.

Woensdag 17 december: Filmgesprek Children 404

Publicatiedatum: 28 oktober 2014

‘Children 404’ is een aangrijpende documentaire film over de rampzalige gevolgen van Poetins recente ‘anti-homo wet‘. Deze wet uit 2013 verbiedt ‘propaganda voor niet-traditionele seksuele relaties van minderjarigen’. De wet bekrachtigt wat in Rusland al veel langer speelt: LGBT-jongeren (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender) worden in Rusland gezien als ziek, zondig of abnormaal. Maar onder deze wet kunnen psychologen, onderwijzers en zelfs ouders die hen steunen, boetes en zelfs gevangenisstraffen krijgen.

De documentaire vertelt het verhaal van en aantal kinderen die elkaar vinden op ‘Children 404’. Dat is een online platform waar tieners anoniem hun verhaal kwijt kunnen. ‘404’ verwijst naar het nummer dat op internet verschijnt wanneer iets niet te vinden is (“Error 404 – Page not found”). Officieel bestaat LGTB’s immers niet meer in Poetins Rusland.

De film Children 404 toont aan de hand van anonieme interviews en videodagboeken de stelselmatige discriminatie, het onbegrip en de vernederingen die de jonge Russische homo’s en lesbo’s voor hun kiezen krijgen. Ook volgt de film LGTB-activist Pasha die besluit naar Canada te vertrekken.

Het onlineplatform is een initiatief van de Russische journaliste Elena Klimova. Voor veel jongeren is Children 404 een reddingsboei. Een plek waar ze uit hun isolement kunnen treden. Het aantal tiener-zelfmoorden in Rusland was vorig jaar het hoogste van Europa. Ook Elena Klimova werd aangeklaagd, toch mag zij haar project vervolgen. Waarschijnlijk kan zij dit dankzij de steun van Amnesty International.

Children 404 wordt kort ingeleid. Na afloop volgt een gesprek over discriminatie in Rusland. Hoofdgast is de Russische filmproducente Lilian Dixon. Omdat zij werd geboren uit een Russische moeder en een Ghanese vader, ervoer zij aan den lijve de omslag van het ‘gelijkheidsdenken’ in de dictatoriale Sovjet-Unie naar de ‘zondebokstaat’ van autocraat Poetin. Ook aanwezig is de Oegandese journalist Peterson Ssendi die zijn land moest ontvluchten om de toenemende homohaat in Oeganda. Zijn er overeenkomsten tussen het Rusland van Poetin en het Oeganda van Museveni? Waarom groeit in zo’n verschillende landen de haat tegen LGTB’s? Gespreksleider is Ralf Bodelier.

Regie: Pavel Loparev & Askold Kurov / Canada 2014 / 70 min. / Engels ondertiteld / Trailer

Woensdag 17 december, aanvang 19.15 uur. Kaartjes reserveren via Cinecitta

Verslag 16 juli – Avonturiers uit Nood met Atiq Azizi

Publicatiedatum: 18 juli 2014

Je bent 15 jaar en nooit verder geweest dan je dorp in Afghanistan. Maar plots moet je helemaal alleen op pad naar Europa omdat het levensgevaarlijk is te blijven. Je ouders hebben al hun geld bij elkaar geschraapt om je uit de gevangenis te kopen en je via mensensmokkelaars naar een veilige plaats te sturen. Het overkwam de 19-jarige Atiq Azizi, de eerste verteller dit jaar bij het Wereldpodium-programma Avonturiers uit Nood op het stadsstrand i.s.m. Amnesty International. Atiq werd geïnterviewd door Kenan Avsjaloemov die zelf als vijfjarige vanuit Azerbeidzjan naar Nederland vluchtte. Muziek was er van Nick Pilmeyer.

(Bekijk ook het verslag van Omroep Tilburg)

Taliban

Atiqs verhaal begint in Afghanistan, waar hij tot zijn 15e woont. Hij is de oudste van vijf kinderen, gaat naar school en helpt dagelijks zijn vader, die timmerman is, in zijn winkel op de bazaar. Spelen met andere kinderen kan nauwelijks, de kost moet worden verdiend. Atiq ziet om de paar weken internationale en regeringstroepen door het stadje trekken om de Taliban terug te jagen naar de bergen. Meestal hoort hij beschietingen in de verte, maar soms vliegen er kogels rond in de bazaar. Atiq ziet iemand zijn hand verliezen, een ander een oog. En zijn de soldaten weg dan komen de Taliban langs op zoek naar oudere jongens die ze kunnen opleiden tot strijders.

Op een dag belandt Atiq in de gevangenis. Hij heeft iets gedaan “in strijd met de regels van de Islam”. Wat kan hij het publiek niet vertellen. Zijn vader zorgt dat hij vrijkomt, maar Atiq moet direct het land uit voor zijn eigen veiligheid. Atiq reist naar de hoofdstad Kabul. Daar ziet hij zijn vader die via een vriend een smokkelaar heeft gevonden. Al snel vertrekt Atiq: ’s nachts lopend en klimmend over bergpaadjes naar Pakistan. Daar zit hij verstopt in een huis totdat zijn smokkelaars een paspoort hebben geregeld. Waar hij heen gaat, weet Atiq niet. “Zweden” klinkt hem mooi in de oren. Er wordt verteld dat je daar kan studeren en het leven er goed is.

Smokkelaars

Atiq vliegt naar een Arabisch land. Welk land weet hij niet. Op de 20e verdieping van een flat wacht hij op de volgende etappe, een vlucht naar Europa. “Ik denk Italië.” Vandaar uit reist Atiq verder in busjes, in auto’s en met de trein. Telkens met andere smokkelaars. Hij is bang en alleen. “Je moet vertrouwen op mensen die je nog nooit hebt gezien, grote mensen. Je bent totaal afhankelijk van vreemden.”

In Rotterdam raakt Atiq zijn smokkelaar uit het oog. Het is druk en zijn ‘reisleider’ zit altijd een paar stoeltjes verder. Atiq denkt dat hij uitstapt, maar op het perron is niemand en de trein is vertrokken. Hij blijkt in Rotterdam te zijn. Met de 300 euro’s voor noodgevallen op zak, koopt Atiq een kaartje naar Zweden. Maar mist zijn trein. “Zoveel perrons en zoveel treinen had ik nog nooit gezien.” In de veronderstelling dat de trein één keer per week gaat koopt Atiq een kaartje voor een week later. Iemand iets vragen, durft hij niet. Hij slaapt op stations totdat hij iemand zijn taal hoort spreken. Hij mag een paar dagen bij het Afghaanse gezin overnachten.

Asiel

Atiq reist verder, maar zijn trein wordt in Duitsland gecontroleerd. Hij heeft geen paspoort. “Hier eindigt het, dacht ik. Nu wordt ik teruggestuurd naar Afghanistan.” Maar Atiq moet terug naar Nederland waar hij een tolk krijgt en begrijpt dat hij asiel aan kan vragen. Zijn hele verhaal durft hij dan niet te vertellen. “Ik wist niet wie ik kon vertrouwen.” Zijn asielaanvraag en beroep worden afgewezen, maar Atiq is nog geen 18 en mag daarom blijven.

Al het onderwijs dat hij krijgt, ‘verslindt’ hij. Hij spreekt al snel bijna vloeiend Nederlands en hoopt op een opleiding. Maar omdat hij geen verblijfsvergunning heeft, moet hij bidden en smeken om een plaatsje. Hij rond een taalopleiding Nederlands af in de helft van de tijd, net als een opleiding die toegang moet geven tot het mbo. Daar strandt hij weer als ‘illegaal’. Na een hernieuwde asielaanvraag waarbij Atiq zijn hele verhaal vertelt, wordt hij officieel erkend als vluchteling. Het ROC lonkt, maar ze twijfelen aan zijn niveau. Atiq vraagt een toelatingsexamen en slaagt met vlag en wimpel. In september 2014 mag hij instromen in het tweede jaar verpleging. Waarom verpleging? “Ik wil graag mensen helpen en verpleger kun je overal ter wereld zijn.” Wil hij later terug naar Afghanistan? “Nee.” Hoewel hij zijn familie dolgraag terugziet, is het te gevaarlijk voor hem. Hij heeft twee lange jaren niets van zijn ouders vernomen. Ook zij waren hun stad ontvlucht naar Pakistan. Pas sinds kort weet hij dat ze leven en veilig zijn.

Lees ook Atiqs pleidooi voor meer onderwijs op niveau voor kindvluchtelingen.

Avonturiers uit nood is een programma in samenwerking met Amnesty International en is onderdeel van Piushaven Levend Podium.

Kindvluchtelingen: laat ons leren

Publicatiedatum: 16 juli 2014

Wij, kindvluchtelingen willen dolgraag onderwijs volgen. Wettelijk hebben we daar ook alle recht op. Maar in de praktijk zijn er grote vertragingen. Ik had al verpleger kunnen zijn, meent de 19-jarige Afghaanse vluchteling Atiq Azizi.

In 2013 ontvluchten meer kinderen dan volwassen hun land. Steeds vaker vluchten ze zonder hun ouders of andere familie. Volgens de VN vroegen wereldwijd meer dan 25.000 alleenreizende kinderen asiel aan. Dit jaar zullen dat er zeker niet minder zijn. Alleen al op de grens van Mexico en de Verenigde Staten zijn het afgelopen half jaar 50.000 kindvluchtelingen gevonden. In Nederland arriveren jaarlijks tussen de 500 en 1000 nieuwe alleenstaande minderjarige asielzoekers.

Wie stuurt zijn kind nu alleen op zo’n lange en gevaarlijke reis? Vaak is het een wanhoopsdaad van ouders om hun kind een kans op een veiligere toekomst te geven. In Honduras en Guatemala worden kinderen uit arme families ingelijfd door criminelen en hun straatbendes. In Somalië, Congo en Zuid-Soedan lopen tieners grote kans om ontvoerd te worden om te vechten als kindsoldaat of te werken als seksslaaf. In Afghanistan, waar ik vandaan kom, probeert de Taliban jongens naar strenge Koranscholen te lokken om hen vervolgens in te zetten voor de Jihad.

Ook mijn ouders waren wanhopig. Ook zij wilden dat ik in veiligheid was. Zij schraapten al hun geld bij elkaar en betaalden een mensensmokkelaar om mij naar Europa te brengen. Na een nachtelijke tocht door de bergen kwam ik in Pakistan terecht. Vervolgens vloog ik via een Arabisch land naar Europa waar de tocht verder ging in busjes. Ik weet niet waar ik al die weken precies was. Met andere vluchtelingen zat ik verscholen in verschillende huizen en flats. We mochten niet naar buiten. Als vluchteling ben je volkomen afhankelijk van je smokkelaar.

In Nederland vroeg ik asiel aan. Het duurde meer dan twee jaar voordat er een definitief antwoord was. Dat luidde ‘nee’. Omdat ik op dat moment nog minderjarig was, kon ik blijven tot mijn 18e verjaardag. In die tijd leerde ik meer over de wetten en regels hier. Ik begreep dat ik hier veilig was en alles moest en kon vertellen om een verblijfsvergunning te krijgen. Dat heb ik gedaan. Met de aanvullende gegevens ben ik sinds kort formeel erkend als vluchteling.

In september begin ik met een opleiding: verpleegkunde op mbo-niveau. Ik kan instromen in het 2e jaar. Daar heb ik erg veel zin in. In de zorg kun je andere mensen helpen en verpleegkunde is een vak waar je overal ter wereld wat aan hebt. En pas wanneer je een vak leert, kun je ook je eigen geld verdienen. Wanneer het aan mij had gelegen, dan had ik de opleiding allang afgerond en kon ik nu aan vervolgopleiding op hbo-niveau beginnen.

Volgens Internationaal- en Nederlands recht heeft ieder kind in ons land recht op onderwijs. Dat geldt dus ook voor kindvluchtelingen. Maar de praktijk is anders. Zo krijg je les in het asielzoekerscentrum waar het niveau van de leerlingen enorm verschilt. Daarom leer je er veel minder dan je zou willen leren. Bovendien zijn er niet zoveel lesuren als op een gewone school. In 2011 mocht ik naar de eenjarige internationale schakelklas om Nederlands te leren. Eindelijk schoot het op. Ik was in een half jaar klaar. Maar vervolgens mocht ik weer niet verder leren, omdat ik nog geen officiële verblijfsvergunning had. Pas in 2013 kon aan een tweejarige opleiding beginnen aan het roc die toegang biedt tot het mbo. Binnen een jaar had ik mijn diploma. En nu ik erkend vluchteling ben, kan ik in september echt gaan beginnen.

Ik ben blij en dankbaar dat ik in Nederland veilig op kan groeien. Maar het is niet gemakkelijk om als kind alleen in een ver en vreemd land te wonen. De onzekerheid of je mag blijven is groot en duurt erg lang waardoor je voortdurend gespannen bent. Bovendien kon ik twee jaar lang geen enkele contact krijgen met mijn familie in Afghanistan. Had ik meer lessen gehad, dan had dat me afleiding en structuur geboden. Nu ik weet dat mijn familie veilig en gezond is, en nu ik met mijn opleiding mag beginnen, tel ik mijn zegeningen. Maar ik zou graag zien dat alle andere kindvluchtelingen onderwijs kunnen krijgen op hun niveau. Dan kunnen ook zij werken aan hun toekomst. Daar winnen niet alleen de kindvluchtelingen veel mee. Het is ook heel goed voor Nederland.

Atiq Azizi (19) ontvluchtte op 15-jarige leeftijd in zijn eentje Afghanistan en woont in Tilburg. Op woensdagavond 16 juli vertelt Atiq zijn levensverhaal in de reeks ‘Avonturiers uit nood’ op het Tilburgse stadsstrand. Avonturiers uit Nood is een initiatief van het Wereldpodium & Amnesty International en onderdeel van Piushaven Levend Podium. Aanvang is 21.00 uur. Zie ook www.wereldpodium.nu.

Dit opiniestuk verscheen in het Brabants Dagblad op 15 juli en in het Nederlands Dagblad op 16 juli.

Woensdag 16 juli – Avonturiers uit nood met Atiq Azizi

Publicatiedatum: 7 juli 2014

Zomeravondgesprek op het stadsstrand

Het Wereldpodium praat ook deze zomer drie avonden met een ‘avonturier’, een migrant of vluchteling. Het zijn diepgravende gesprekken over opgroeien in een land hier ver vandaan, over afscheid nemen, over de soms gevaarlijke tocht naar Nederland, over dromen en angsten en een nieuw leven opbouwen. De avondgesprekken vinden plaats op het stadsstrand tegen het decor van een vluchtelingenboot, in het vallende duisternis, bij flakkerend kaarslicht en met mooie muzikale intermezzo’s.

Atiq Azizi (19) vlucht als 15-jarige jongen uit een dorpje in Afghanistan voor de Taliban en andere gevaren. In zijn eentje. Via mensensmokkelaars bereikt hij na weken Rotterdam waar hij zijn enige contact, een smokkelagent, kwijtraakt. Op weg naar Zweden wordt hij door Duitse politie teruggestuurd naar Nederland waar hij asiel aanvraagt. Dat wordt afgewezen, maar Atiq mag als minderjarige niet worden uitgezet. Met zijn familie in Afghanistan kan hij twee jaar lang geen contact krijgen. Atiq leert razendsnel vloeiend Nederlands en pakt elke kans op onderwijs aan. Onlangs kreeg hij alsnog de vluchtelingenstatus en begint in september aan een verpleegopleiding. Atiq vertelt zijn verhaal: van de timmermanszoon die op de bazaar schuilt voor beschietingen tussen de Taliban en Navo-legereenheden tot de fietsende Tilburgse student die hij nu is. Gespreksleider is Kenan Avsjaloemov. Met muzikale intermezzo’s van de jonge singer/songwriter Nick Pilmeyer.

Locatie: Stadsstrand (Whatajump), Twentestraat 6, aanvang 21.00 uur, einde circa 22.15.

De volgende zomeravondgesprekken zijn op 20 augustus en 17 september. Gasten zijn dan: Daad Kajo, migrant/schrijfster uit Syrië, en homorechtenactivist/vluchteling Peterson Ssendi uit Oeganda.

Lees ook het opiniestuk van Atiq Azizi ‘Kindvluchtelingen: laat ons leren’ (verschenen in Brabants Dagblad en Nederlands Dagblad)

Avonturiers uit nood is een programma in samenwerking met Amnesty International en is onderdeel van Piushaven Levend Podium.

Meer informatie over ‘Avonturiers uit nood’

September/oktober – Ooggetuigen van oorlog

Publicatiedatum: 14 juli 2014

100-jaar geleden brak de Eerste Wereldoorlog uit en 75 jaar geleden de Tweede Wereldoorlog. Er zijn nauwelijks nog Nederlanders die uit eigen herinneringen over deze oorlogen kunnen verhalen. Mensen die met eigen ogen de strijd zagen, hoorden, roken en voelden.

Toch zijn ooggetuigen van oorlog nog altijd dichtbij te vinden. Nederlandse militairen gingen naar Libanon, Bosnië, Afghanistan en zitten nu in Mali. In Nederland wonen vluchtelingen uit Syrië, Somalië en Sierra Leone. Vredesactivisten, diplomaten en journalisten reisden en reizen naar oorlogsgebieden.

Zij praten niet over ‘de ijzeren draad’ aan de Belgische grens, niet over mosterdgasaanvallen of Jodenvervolging. Maar over spijkerbommen en uithongering in Syrië, over kindsoldaat zijn in Sierra Leone of over bermbommen in Afghanistan. Ze kunnen vragen beantwoorden als: Was je moediger, angstiger dan je dacht? Hoe maak je een keus: vechten of vluchten voor vrijheid?

Koffietafelgesprekken

Het Wereldpodium organiseert in de bibliotheek bij de tentoonstelling Grenzeloos Tilburg 1914-1918 gesprekken met ooggetuigen van oorlog: met een vluchteling, een veteraan of vredesactivist. Een diepgaand gesprek over idealen, vrijheid, angst, verdriet, vluchten en trauma’s. Na een korte inleiding door de gespreksleider kan iedereen zijn dringende vragen stellen. Met o.a. Maxim uit Syrië, bootvluchtelinge Tiffany uit Vietnam en Tilburger Bart van Lier die deel uitmaakte van de vredesmissie in Libanon.

Vrijdagochtenden: 5 sept., 3 okt., 17 okt. en 31 okt. 2014 (zie agenda voor programma per datum, nb. 19 sept. vervalt). Aanvang 11.00 u. Locatie: Bibliotheek Tilburg Centraal. Toegang: gratis.

Klassengesprekken

Het Wereldpodium organiseert te midden van de tentoonstelling “Grenzeloos Tilburg” ook gesprekken tussen scholieren en ooggetuigen van oorlog. Vluchtelingen en veteranen vertellen over hun oorlog, over moed, angst, verdriet en vluchten. Klassen (lager en voortgezet onderwijs) kunnen via de Bibliotheek een verzoek om een gesprek indienen.

‘Grenzeloos Tilburg’ is in samenwerking met de Bibliotheek Midden-Brabant. De klassengesprekken zijn een Millenium Gemeente Activiteit en worden mede mogelijk gemaakt met een bijdrage van VNG International.

Woensdag 17 september – Avonturiers uit nood met Peterson Ssendi

Publicatiedatum: 16 juli 2014

Zomeravondgesprek op het stadsstrand

Peterson Ssendi (53) groeide op in een stadje ten zuiden van Kampala in het toen roerige Oeganda. Na duizend-en-een baantjes om zijn journalistenopleiding te betalen, werd hij midden jaren negentig radiopresentator en freelance journalist. Hij maakte radioprogramma’s en artikelen over ontwikkeling, milieu en voedsel. In 2004 startte hij een blog over homorechten in Oeganda. Radiostations mogen en willen geen aandacht besteden aan homoseksualiteit. In het land zijn niet-heteroseksuelen hun leven niet zeker. Ze worden bedreigd, gediscrimineerd, geslagen en zelfs vermoord. Oeganda kent een wet die levenslange gevangenisstraf oplegt voor herhaaldelijke homoseksuele handelingen. En zelfs het aandacht schenken aan andere geaardheid is sinds kort wettelijk verboden. Ook Ssendi kreeg constant bedreigingen. In september 2013 bezocht Ssendi een internationale conventie van radiopresentatoren in Rotterdam. Toen hij vlak voor zijn terugvlucht even naar huis belde, bleken onbekenden zijn huis in Kampala te zijn binnengevallen. Ze namen zijn harddisk en aantekeningen mee. Zijn familie overtuigde hem niet terug te keren omdat ze vreesden voor zijn leven. Sinds februari is Ssendi een erkend vluchteling. Hij voelt zich hier veilig, maar maakt zich grote zorgen. “Vanuit hier kan ik zo weinig doen. Voor mijn gezin en voor de mensen voor wie ik wil opkomen.” Luister/bekijk ook het interview met Peterson Ssendi, opgenomen tijdens de conferentie in Nederland voor English Breakfast Radio.

Gespreksleider is Ralf Bodelier. Voertaal is ENGELS. Met muzikale intermezzo’s van de Syrische vluchteling/prostestzanger Gharib.

Locatie: Stadsstrand (Whatajump), Twentestraat 6, aanvang 21.00 uur, einde circa 22.15.

Avonturiers uit nood is een programma in samenwerking met Amnesty International en is onderdeel van Piushaven Levend Podium.

Meer informatie over ‘Avonturiers uit nood’

Zondag 2 November. TINKEBELL. spreekt 5e Peerke Donderslezing uit

Publicatiedatum: 7 januari 2014

Hoe redden wij de wereld?

TINKEBELL. (Katinka Simonse, 1979) laat ons er over nadenken in haar langlopende project ‘Save the World’.

Bij twee straatarme gezinnen in het Afrikaanse Guinee-Bissau levert ze ongevraagd een IKEA interieur af en stelt zo ontwikkelingshulp ter discussie.
Ze vraagt aandacht voor overbevolking door zich te laten steriliseren.
Ze klaagt seksslavernij op de Filipijnen aan met een eigen naaktkalender en schenkt de opbrengst aan Filipijnse prostituees.
Omdat TINKEBELL. zich stoort aan de hypocrisie waarmee veel dierenliefhebbers leer en bont dragen, maakt ze een handtasje van haar kat Pinkeltje.

Uit de bijna 200 duizend hatemails en doodsbedreigingen die ze vervolgens ontvangt, stelt zij het boek ‘Dearest Tinkebell’ samen.
TINKEBELL. is columniste van Trouw, Kunstbeeld en OneWorld.
Tijdens de Peerke Donderslezing stelt zij haar publiek opnieuw op de proef.

De 5^e Peerke Donderslezing wordt geopend door Mario Jacobs, wethouder Internationale Samenwerking Tilburg.
In het voorprogramma gesprekken en optredens van de componist van de ‘Missa Petrus Donders’ Harry Swinkels, Veulpoeper Zjef Naaijkens en de Fanfarette en singer-songwriter Jasper Buiter.
Op de lezing van TINKEBELL. reageert Denis Hendrickx, Abt van Berne.

Door de middag leiden u Linda Mous en Ralf Bodelier.
Zondagmiddag 2 november 2014
Theater de Nwe Vorst
Entree: 7,50 euro in voorverkoop | dagprijs 8,50 euro
Kaartverkoop via theaterkassa van Theater de NWE Vorst of online

Inloop vanaf 14.00, aanvang 15.00 uur

Verbod drugsgrondstoffen levert juist meer gevaar

Publicatiedatum: 14 juli 2014

In de grenzeloze wereld van internet zijn altijd grondstoffen voor drugs te krijgen. Door steeds meer stoffen te verbieden, zijn mens en milieu uiteindelijk juist slechter af, meent Marga van Zundert.

Nederland is al jarenlang een grote producent van xtc (ecstasy) en amfetamine (speed). De illegale laboratoria waar de drugs gemaakt worden, staan vooral in Brabant en Limburg. Bijna wekelijks wordt er een lab ontdekt en ontmanteld. Soms zelfs een lab op wielen, zoals in de populaire televisieserie Breaking Bad.Meestal zijn de gevonden laboratoria al verlaten en kan een speciale politie-eenheid alleen de rommel opruimen: resten oplosmiddelen en andere, vaak gevaarlijke, chemicaliën.

Criminelen leveren hun afval namelijk niet netjes in bij de milieustraat. Als een lab in gebruik is, dumpen ze het afval ’s nachts in vaten of jerrycans op stille parkeerplaatsen of in sloten. Of het chemisch afval wordt simpelweg door een gootsteen of afvoerputje het riool ingespoeld. Dat blijkt uit onderzoek van waterbedrijven.

Het aantal dumpingen groeit. Dat komt niet omdat er méér drugs worden gemaakt in Brabant, maar doordat criminelen andere grondstoffen kiezen. Tot circa vijf jaar geleden kochten drugscriminelen een stof met de naam ‘PMK’ om ecstasy te brouwen en een stof genaamd ‘BMK’ om speed te produceren. Die uitgangsstoffen lijken al veel op de uiteindelijke drugs. Er was slechts één chemische reactie nodig om de drugs te maken: eerst werd de grondstof opgelost, vervolgens werd er een andere stof bijgevoegd, beiden werden gemengd, een paar uur ‘gekookt’, gefiltreerd en opgezuiverd. Als laatste werd het gemaakte poeder met vulmiddel tot pillen geperst. Het is niet de simpelste scheikunde, maar het is ook geen hogeschoolchemie.

Verboden

Maar inmiddels staan deze grondstoffen op alle lijsten van verboden chemicaliën. Dat deed de overheid in een poging om het de drugscriminelen moeilijk te maken. Het is nu illegaal om PMK en BMK te bestellen per postorderbedrijf. Voor even maakte dat de pillen duurder en het produceren van xtc een stuk minder lucratief.

Al snel bedachten de drugsbendes een oplossing. Ze bestellen nu geen PMK en BMK op internet maar de grondstoffen voor deze stoffen. Anders gezegd: ze bestellen chemicaliën waaruit ze zelf PMK en BMK kunnen ‘koken’. Dit betekent extra werk voor de Brabantse drugslaboratoria. In plaats van één chemische reactie, moeten er nu twee worden uitgevoerd. En in plaats van één stof opzuiveren, moeten er twee worden gezuiverd.

Dat brengt nogal wat problemen met zich mee. Professionele laboratoria werken met veilige zuurkasten. Maar eenvoudige, illegale producenten van ecstasy en speed beschikken daar niet over en moeten het doen met een simpele keukenafzuigkap. In het Brabantse Uden stikten eind april twee mannen in een drugslab. En een begin dit jaar dood gevonden man in Den Haag, bleek na speurwerk overleden te zijn in een drugslab in Montfort.

De extra chemie betekent niet alleen een risico voor de drugscriminelen. Het levert ook risico op voor de gebruikers. De kans op fouten neemt alleen maar toe en kan leiden tot levensgevaarlijke drugs. Bovendien is het slecht voor het milieu. Het uitgebreide chemische proces vraagt ruwweg tweemaal zoveel oplosmiddel en levert tweemaal zoveel chemisch afval op. Bovendien vereist het meer kennis en kunde om zuivere drugs te maken, wat de professionalisering van de drugsbendes bevordert.

En deze trend lijkt zich voort te zetten. Justitie heeft inmiddels weer nieuwe grondstoffen op de lijst van verboden chemicaliën gezet. Het gevolg laat zich raden: nog meer dumpingen en nog meer risico’s voor producenten, gebruikers en milieu.

Grondstoffen uit China

Grondstoffen voor extacy en speed komen vooral uit China. Want het zijn handgemaakte stoffen, en de Chinese chemici rekenen lage lonen. China telt honderden professionele laboratoria die op bestelling stoffen maken. Zodra bijvoorbeeld in Nederland een stof verboden wordt, produceren zij simpelweg een alternatief. Dat leveren ze aan in kant-en-klaar pakketjes waar de drugscrimineel zelf mee aan de slag gaan. De verkoop gaat via online postorderbedrijven

In onze internetwereld hindert een zwarte lijst met chemicaliën drugsmakers dus maar amper. Er is immers altijd wel een slimme chemicus die een omweg vindt. Uiteindelijk is vooral het Limburgse en Brabantse milieu de dupe en lopen producenten en gebruikers grotere risico’s. Stoffen verbieden terwijl ze op een mondiale markt meteen weer worden vervangen, is niet alleen gevaarlijk maar ook dweilen met de kraan open.

Marga van Zundert is wetenschapsjournalist en redacteur bij het Wereldpodium.

Dit opiniestuk verscheen op 25 juni 2014 in o.a. het Eindhovens Dagblad, Brabants Dagblad, BN/De Stem en De Limburger/Limburgs Dagblad.

We moeten Centraal Afrika helpen, zoals we eerder Rwanda hielpen

Publicatiedatum: 14 juli 2014

Twintig jaar geleden vond de Rwandese genocide plaats. Felix Ndahinda hielp met de herbouw van Rwanda en beseft hoe belangrijk de steun van Nederland was.

De Centraal Afrikaanse Republiek -CAR- is een en al chaos. Tienduizenden mensen zijn al met machetes vermoord. In de straten wordt gemarteld, gelyncht en geschoten. Meer dan een half miljoen mensen zijn op de vlucht. De Centraal Afrikaanse Republiek grenst aan het noorden van Congo, het land waar ik geboren ben.

Deze maanden, precies twintig jaar geleden speelden zich vergelijkbare taferelen af aan de oostgrens van Congo. In Rwanda waren extremistische Hutu bezig met het vermoorden van bijna een miljoen Tutsi en gematigde Hutu. Toen de moordenaars naar Congo trokken en daar een oorlog begonnen die miljoenen doden zou eisen, vluchtte ik de grens over naar Rwanda. Ik was toen 17 jaar oud. Twee decennia later zie ik nog steeds al die vette, volgevreten honden. Beesten die zich tegoed hadden gedaan aan de lijken die overal waren achtergebleven. Van het ooit zo welvarende Rwanda, dit prachtige ‘land van de duizend heuvels’ was niets meer over. De staatskas was geplunderd, vrijwel alle hoogleraren, rechters, artsen, ministers en burgemeesters waren vermoord of het land ontvlucht. Een miljoen Rwandezen waren dood, een half miljoen vrouwen was verkracht, bijna 100 duizend Rwandezen werden verdacht van betrokkenheid bij het geweld, een miljoen mensen was gevlucht en de laatste twee miljoen Rwandezen waren tot op het bot getraumatiseerd.

Een van de eerste buitenlanders die in Rwanda landden was een Nederlander. Dat was Jan Pronk, Minister van Ontwikkelingssamenwerking. Hij reisde enkele weken na de genocide naar Rwanda. Journalisten of ambtenaren nam hij niet mee omdat hij het voor hen te gevaarlijk vond. De minister zag de verschrikkingen met eigen ogen en besloot vrijwel meteen dat Rwanda geholpen moest worden. In de jaren na de genocide werd Nederland de op twee na grootste hulpgever van Rwanda. De Nederlandse regering opende een ambassade in de hoofdstad Kigali, maakte geld vrij voor de opvang van terugkerende vluchtelingen, stimuleerde het onderwijs en betaalde mee aan de heropbouw van de rechtsstaat. ‘Jan Pronk’ en ‘Nederland’ zijn namen die in Rwanda warme gevoelens oproepen.

Ik maakte het allemaal van dichtbij mee. Als piepjonge student in de rechten werd ik ingezet voor het inrichten van dorpsrechtbanken, de zogenaamde ‘Gacaca courts’. Met een brommer reed ik het land af en probeerde de dorpen te helpen met het berechten van hun moordenaars en verkrachters. Maar wij werkten ook aan het voorkomen van nieuwe bloedbaden door daders en slachtoffers met elkaar in contact te brengen. Rwanda zette de afgelopen twintig jaar alles op alles om over de tegenstelling Hutu en Tutsi heen te stappen. Nu willen wij op de eerste plaats Rwandezen zijn, hoe moeizaam dat soms ook gaat. En ook al is Rwanda nog lang geen paradijs, langzaam maar zeker wordt Rwanda wel weer een normaal land.

Dat zal ook gebeuren met de Centraal Afrikaanse Republiek. Vandaag is dat nog niet voorstelbaar. En dat is het al helemaal niet voor mensen die vrezen de dag van morgen niet te halen. Maar zoals elke oorlog, gaat ook die in Centraal Afrika weer voorbij. Dan begraven de nabestaanden hun doden, dan worden de moordenaars opgepakt en probeert het land weer overeind te krabbelen. Dan moeten er weer ziekenhuizen en scholen worden gebouwd, leraren opgeleid en rechtbanken ingericht. Hopelijk is Nederland opnieuw bereid om te helpen, net als in 1994.

Anders dan twintig jaar geleden, proberen een aantal landen nu al het moorden te stoppen. Een internationale troepenmacht van 2000 Franse en 6000 Afrikaanse soldaten probeert de opgehitste strijders in de Centraal Afrikaanse Republiek tot bedaren te brengen.

850 van die 6000 Afrikaanse militairen komen uit Rwanda. Zij zijn ten diepste gemotiveerd om het zover niet te laten komen als in ’94. Mijn kleine landje van maar amper 11 miljoen mensen, is met 4000 blauwhelmen de zesde leverancier van peacekeepers wereldwijd. In twintig jaar is veel bereikt in Rwanda. Zonder ontwikkelingshulp uit Nederland was dat misschien wel niet gelukt.

Dr Felix Mukwiza Ndahinda is universitair docent en gastredacteur van het Wereldpodium. Het www.wereldpodium.nu organiseert aandacht rondom mondiale onderwerpen. Gezamenlijk organiseren ze op zondagmiddag 25 mei de herdenking van de Rwandese genocide tegen de Tutsi in de synagoge van Tilburg.

Gepubliceerd op 25 mei 2014 in o.a. het Nederlands Dagblad, Brabants Dagblad, Eindhovens Dagblad en BN/De Stem

FoodGuerrilla’s Call to Action 2014

Publicatiedatum: 18 juni 2014

Op 16 oktober is het wereldvoedseldag. Dé dag om met elkaar na te denken over hoe we honger de wereld uit kunnen helpen en de groeiende wereldbevolking duurzaam kunnen voeden. Die vraag gaat niet alleen boeren, beleidsmakers en wetenschappers aan, maar ons allemaal. Call to Action!

Daarom hebben de FoodGuerrilla’s van NCDO een Call to Action uitgezet! Vind jij ook dat ons voedselsysteem beter en duurzamer kan en wil jij in actie komen? Dien jouw idee voor een publieksactie voor Wereldvoedseldag 2014 in vóór 30 juni en maak kans op €1.500 om jouw idee te realiseren.

Kijk voor meer informatie op www.oneworld.nl/wereldvoedseldag2014

Daarnaast organiseren de FoodGuerrilla’s van NCDO op 16 oktober ook een groot evenement om aandacht te vragen voor wereldvoedseldag waarover ze jullie graag op de hoogte houden. Volg hen daarom ook op:

Facebook.com/Wereldvoedseldag2014
Twitter.com/WVD2014
#WVD2014

2772,50 euro voor Syrische vluchtelingen. Dank!

Publicatiedatum: 12 juni 2014

Het Wereldpodium liep mee in de Nacht van de Vluchteling. Een 40 km nachtelijke tocht op 29/30 mei van Rotterdam naar Den Haag. Om 24:00 uur gaf burgemeester Aboetaleb het startschot dop de Erasmusbrug, om 9.00 uur arriveerde het Wereldpodiumteam bij het Humanity House alwaar minister Ploumen medailles uitreikte.

Het team bestaande uit Ralf Bodelier, Mirjam Vossen, Anne Verhulst, Frans van Peperstraten en Marga van Zundert haalde 2772,50 euro op voor de opvang van Syrische vluchtelingen. In totaal bracht de nacht meer dan 500.000 euro op. De Nacht werd verslagen door Radio 2.

Dank aan de vele sponsors !!

Avonturiers uit nood – zomeravondgesprekken op het stadsstrand

Publicatiedatum: 12 juni 2014

16 juli / 20 augustus / 17 september

Je land ontvluchten is een ongewis, gevaarlijk avontuur. De tocht gaat via mensensmokkelaars, samengepakt in vrachtwagencontainers of wankele boten, met valse paspoorten, langs onherbergzame bergpaadjes, door kurkdroge woestijnen of over woeste zee. Aangekomen in het vrije Nederland belanden asielzoekers en migranten bovendien niet zelden maanden in de gevangenis, in vreemdelingendetentie. En er moet een nieuw leven en thuis worden opgebouwd in een vreemde, onbekende samenleving.

Vluchteling – migrant – avonturier

Het Wereldpodium praat ook deze zomer drie avonden met een ‘avonturier’. Het zijn diepgravende gesprekken over opgroeien in een land hier ver vandaan, over afscheid nemen, over de tocht naar Nederland, over dromen en angsten en een nieuw leven opbouwen. De avondgesprekken vinden plaats op het stadsstrand tegen het decor van een vluchtelingenboot, in het vallende duisternis, bij flakkerend kaarslicht. Getalenteerde vluchtelingen zorgen voor muzikale intermezzo’s.

De gesprekken zijn op de woensdagavonden en startten om 21.00 uur, eind rond 22.15 uur. Toegang is gratis. Locatie is het stadsstrand in Nieuw Jeruzalem, dit jaar gelegen op Twentestraat 6.

De avonturiers komen dit jaar uit Syrië, Afghanistan en Oeganda. Meer informatie vindt u in de agenda.

Avonturiers uit nood is een programma in samenwerking met Amnesty International en is onderdeel van Piushaven Levend Podium.

Zondag 25 mei. 20e herdenking Rwanda Genocide [20th Rwanda Genocide against the Tutsi Commemoration]

Publicatiedatum: 3 april 2014

[look below for english version]

Twintig jaar geleden werd de wereld opgeschrikt door de Rwandese genocide tegen de Tutsi. Extremistische Hutu-milities vermoordden in 100 dagen meer dan 800.000 Tutsi en gematigde Hutu.

Vandaag is Rwanda één van de krachtigste economieën in Afrika. Hoewel gebukt onder onvoorstelbare trauma’s, zette de bevolking, met stevige hand geleid door Paul Kagame, haar schouders onder de heropbouw van het centraal Afrikaanse land. De verdeling in Hutu en Tutsi werd afgeschaft onder het motto ‘We zijn allemaal Rwandezen’. Een rechtssysteem, gebaseerd op oude dorpstribunalen werd nieuw leven ingeblazen om nieuw geweld te voorkomen en verzoening mogelijk te maken.

Op zondagmiddag 25 mei organiseert het Wereldpodium samen met de Rwandese gemeenschap, Stichting Mukumeze, Intervict en Academic Forum een bescheiden herdenkingsbijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst zal Christine Safari van den Boogerd, die de genocide overleefde, spreken over haar ervaringen voorafgaand, tijdens en na de genocide. Er is een ingetogen ceremonie met muzikale begeleiding van accordeonist Oleg Fateev. De Rwandese ambassadeur in Nederland, Jean Pierre Karabaranga, sluit de bijeenkomst. De middag wordt geleid door Linda Mous.

Iedereen is van harte welkom om aan deze herdenking deel te nemen. Het is expliciet het doel om deze herdenking toegankelijk te maken voor zowel Rwandezen als Nederlandse en internationale geïnteresseerden.

Waar: In deTilburgse Synagoge aan de Willem II straat
Wanneer: van 16.30 tot 18.00 uur (inloop vanaf 16:00 uur)
Entree: gratis
Voertaal: Engels

Sunday 25 May. 20th Rwanda Genocide against the Tutsi Commemoration

Twenty years ago, the world was shocked by the genocide against the Tutsi. In a 100 days, extremist Hutu-militias killed over 800,000 Tutsi and moderate Hutu.

Today, Rwanda is one of most powerful economies in Africa. Though weighed down by immeasurable traumas, the population, firmly led by Paul Kagame, the population put its back into rebuilding this African nation. The division between Hutu and Tutsi was abolished on the principle ‘We are all Rwandans’. A legal system, based on the old village tribunals, was re-established in order to prevent new violence and to aid reconciliation.

On Sunday afternoon, 25 May, the Wereldpodium organizes a modest commemoration together with the Rwandan community, Stichting Mukumeze, Intervict and Academic Forum . During this meeting, genocide survivor Christine Safari van den Boogerd will share her experiences prior to, during and after the genocide. There will be ashort ceremony, accompanied by accordion player Oleg Fateev. The Rwandan ambassador, Jean Pierre Karabaranga, concludes the commemoration.

We welcome everyone to take part in this commemoration. We explicitly aim to include Rwandan, Dutch and international visitors.

Where: dhe Synagogue in Tilburg, Willem II straat
When: from 16.30 to 18.00 hrs (venue open as of 16:00 hrs)
Entry: Free
Language: English

Donderdag 29-30 mei. Wereldpodium bij Nacht van de Vluchteling

Publicatiedatum: 10 maart 2014

Van 29 op 30 mei loopt een team van het Wereldpodium mee tijdens de Nacht van de Vluchteling. Het is een wandeling van 40 kilometer, van Rotterdam naar Den Haag, om aandacht te vragen én geld op te halen voor het werk van Stichting Vluchteling in Syrië.

We nodigen u van harte uit om ons te sponsoren. Wij zouden het nóg leuker vinden wanneer u met ons meewandelt. U kunt zich hier inschrijven. U bent van harte welkom bij team Wereldpodium!

Verslag 4 mei Sporen van Oorlog: “Opgeven is geen optie!”

Publicatiedatum: 9 mei 2014

‘Oorlog is een ervaring die ik niet wil meemaken’, verklaren Sharisa Statie en Daan Mentzel van basisschool De Stappen bij het oorlogsmonument. Samen met hun klasgenoot Elysa de Wit lezen ze, na de twee minuten stilte, gedichten voor. Niet alle kinderen konden deze ervaring ontlopen, weten we uit talloze verhalen van kinderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog moesten onderduiken, vluchten en vechten. Nog steeds zijn er kinderen die de oorlog niet hebben kunnen ontlopen en die geplaagd worden door herinneringen die maar niet over gaan. Zoals Aisha en Maryam die als kleuters moesten vluchten uit Somalië of Atiq die als 15 jarige alleen vertrok uit Afghanistan of Gharib die toen hij 16 was in Syrië gevangen zat omdat zijn liedjes werden uitgelegd als protest tegen het regime.

Oude en nieuwe Tilburgers
Hoe interesseer je ‘nieuwe’ Tilburgers voor de Tweede Wereldoorlog en ‘oude’ Tilburgers voor mensen met recente oorlogservaringen? Die vragen vormden het startpunt voor de manifestatie ‘Sporen van oorlog’ die dit jaar voor de tweede keer werd gehouden. Initiatiefnemers zijn Het Ronde Tafelhuis, het Wereldpodium en het MST, Mensen in beeld houden. Het thema voor deze tweede editie was: Kind in oorlog. Met een groep nieuwe Tilburgers bezochten de organisatoren de bijeenkomst van het plaatselijk comité Nationale Herdenking in de Heikese kerk. Ook daar werkten opvallend veel jongeren mee, zoals het jongerenkoor Tikiko en gitarist Sanne van Hellemond van het Koning Willem II College. Bij het monument was een bijdrage te zien en te horen van de kinderen van basisschool De Stappen die dit monument hebben geadopteerd. En daarna, in de Studiozaal van Theaters Tilburg, kwamen de ‘kinderen’ van de hedendaagse oorlogen aan het woord. Op de voorste rij: burgemeester Noordanus van Tilburg en voorzitter Eijlander van het plaatselijk comité. Het publiek kon concluderen dat de ervaringen van toen en van nu opvallend veel overeenkomsten vertonen.

Gescheiden van ouders
Aisha en Maryam leerden elkaar kennen in Tilburg-Noord. Beiden zijn inmiddels volwassen vrouwen die werken in de zorg. De ervaringen van oorlog, dreiging, geweld, vluchten, lopen en uiteindelijk aankomen in Nederland, hebben ze gemeen. Als kleuters van 5, 6 jaar moesten ze Somalië verlaten en werden ze gescheiden van hun ouders. Aisha vertelt dat haar moeder beloofde haar achterna te komen maar dat zij haar nooit meer heeft gezien. “Zij wilde mijn veiligheid, nu kan ik het wel begrijpen”, zegt Aisha, zelf inmiddels moeder. “Maar zelf zou ik het anders doen.” Maryam herinnert zich de lange tochten te voet en in bussen. “’s Nachts kon ik niet slapen en moest ik steeds huilen. Nu, 20 jaar later komen die herinneringen nog wel eens terug in mijn dromen.”

Muziek en zang
Gharib die de avond opluistert met zijn liedjes en zijn luit, is zelf ook gevlucht voor het geweld. Hij woonde in Syrië tijdens het bewind van Hafiz al-Assad, de vader van de huidige leider Bashar al-Assad. Toen was er nog geen oorlog in het land maar wel een dictatuur die vermeende opstandelingen gewelddadig onderdrukte. Als 14 jarige begon Gharib muziek te maken en te zingen en daarom werd hij gearresteerd. Hij kwam in de beruchte Palmyra-gevangenis terecht. “Je weet niks, je hoort niks, je mag niks”, vat hij het verblijf daar samen. Bij martelingen werden zijn handen verlamd zodat hij niet meer kon spelen. Gharib wist te ontkomen en vestigde zich in Nederland. Hier treedt hij op met zijn eigen band en zingt zijn liederen over Syrië. Dankzij fysiotherapie kan hij zijn handen weer grotendeels gebruiken.

Opgeven is geen optie
Atiq vertrok als 15 jarige uit Afghanistan. Zijn familie had al het spaargeld, goud en juwelen ingezet om zijn reis te betalen. Atiq kon niet langer blijven in het dorp waar hij woonde met zijn familie. Invallen van de Taliban, geweld en persoonlijke omstandigheden maakten een vlucht noodzakelijk. Nu is hij ruim drie jaar in Nederland en na veel problemen met de asielaanvraag, heeft hij eindelijk een verblijfsvergunning en uitzicht op een beroepsopleiding. De cursussen Nederlands voor zijn inburgering heeft hij in de helft van de beschikbare tijd afgerond. Sinds twee jaar lukt het hem niet meer om contact te krijgen met zijn ouders. Ze lijken van de aardbodem verdwenen. “Ik weet niet waar ze zijn en dat vind ik erg moeilijk” vertelt Atiq. “Maar opgeven is voor mij geen optie. Ik ga mijn leven opbouwen hier in Nederland.”

Creativiteit
Hoe overleef je zulke extreme omstandigheden: als je gescheiden wordt van je familie, als om je heen doden en gewonden vallen, als je gevangen zit en als je moederziel alleen aankomt in een nieuw land met een onbekende taal en cultuur? Presentator Ralf Bodelier stelt de ene vraag na de andere. Gharib vertelt van zijn verblijf in de gevangenis: “Je moest zelf iets verzinnen om hoop te houden. Ik herhaalde de verhalen en gedichten die ik kende en noemde steeds de namen van wie mij dierbaar zijn. Oorlog is niet alleen ellende, er is ook creativiteit en saamhorigheid, er is aandacht en zorg voor elkaar. Mensen zoeken elkaar op en luisteren naar elkaar.” En dat laatste willen de organisatoren van de Nationale Herdenking ook bereiken, maar dan wel in vredestijd.

Tekst: Marianne Dagevos, www.marcada.nl

Fotografie: Marloes Coppes, www.marloescoppesfotografie.nl

Sporen van Oorlog is een initiatief van het Wereldpodium, het Ronde Tafelhuis en het ‘MST Mensen in beeld houden’ Het programma wordt ondersteund door het Tilburgse Comité Herdenking 4 mei.

Verplaatst! Van 21 april naar 1 juni: Religies van de Wereld

Publicatiedatum: 16 april 2014

Religies van de Wereld, het ontmoetingsprogramma van de Nwe Liefde Tilburg, wordt verplaatst van paasmaandag 21 april naar zondag 1 juni. Hier vind u meer informatie en een inschrijfformulier.

Woensdag 20 augustus – Avonturiers uit nood met Daad Kajo

Publicatiedatum: 10 juli 2014

Zomeravondgesprek op het stadsstrand

Op 20 augustus is het de beurt aan de Syrische schrijfster Daad Kajo. Zij is de dochter van twee communistische ouders die tijdens de jaren zestig en zeventig in het geheim actief waren tegen het regime van Assad, Kajo verliet Syrië al in 1999 en debuteerde vorig jaar met ‘De verleider van Damascus’. Daad Kajo behoort tot de christelijke minderheid in Syrië en staat op zijn minst even kritisch tegenover de rebellen als tegenover het regime.

Niet lang na het uitbreken van de oorlog in Syrië was Daad Kajo al te gast op het Wereldpodium. Toen voorspelde ze dat inspanningen om Assad te verdrijven wel eens zouden kunnen leiden tot een forse burgeroorlog. Helaas is haar voorspelling uitgekomen. Ze verloor o.a. een neef en vriendin in Syrië. Lees: Toen rinkelde een telefoon. Daad Kajo wordt geïnterviewd door Mark Diebels.

Tijdens deze ‘Avonturiers’ wordt de muziek verzorgd door Damir Osmanovic (1976). Damir, van oorsprong Roma uit Servië, verblijft sinds mei 2011 in Nederland waar hij asiel heeft aangevraagd samen met zijn vrouw en vier kinderen. Zigeunermuziek heeft een grote rol in zijn leven gespeeld. Al als kind was zijn keyboard hem heilig. Tijdens en na zijn vlucht en verblijf in het azc in Drachten moest hij zijn keyboard achterlaten en verloor hij zijn muziek. Vorig jaar gaf een vriend hem een eenvoudig keyboard en sindsdien speelt hij weer melodieën vol passie en weemoed. Hier in Nederland heeft hij in het asielzoekerscentrum aan veel muziekprojecten meegedaan en begeleidt hij op het AZC muziekavonden. Ook speelde hij mee met een paar concerten van het Nederlands Blazers Ensemble dat samenwerkte met vluchtelingen in de productie ‘ Oost West Thuis Niet Best’ dat vorig jaar op verschillende podia in Nederland te zien was.

Locatie: Stadsstrand (Whatajump), Twentestraat 6, aanvang 21.00 uur, einde circa 22.15.
Avonturiers uit nood is een programma in samenwerking met Amnesty International en is onderdeel van Piushaven Levend Podium.

Meer informatie over ‘Avonturiers uit nood’

April/Mei 2014. Sporen van Oorlog

Publicatiedatum: 3 april 2014

Net als vorig jaar, in mei 2013, krijgt de Tilburgse dodenherdenking ook dit jaar weer een een bijzondere kleur. Op zondagavond 4 mei trekken we onze oorlogsherinneringen uit ‘40-’45 opnieuw door naar de nog verse herinneringen van immigranten uit Syrië, Afghanistan en Somalië.
In 2013 gebeurde dat voor het eerst in de geschiedenis van de Tilburgse dodenherdenking. De herdenking was waarschijnlijk uniek in Nederland. Het initiatief trok dan ook veel belangstelling, van de Volkskrant en de Telegraaf tot Radio 1 van vrijwel alle Brabantse media.

De inzet, in 2013 en nu, is tweeledig. Enerzijds worden de nieuwkomers in Tilburg veel dichter bij ‘onze’ Tweede Wereldoorlog en de herdenking daarvan op 4 mei betrokken. Anderzijds willen we de oude Tilburgers meer betrekken op de ervaringen van onze nieuwkomers. Op ervaringen waar we vaak geen weet van hebben maar die de levens van onze mede-Tilburgers zwaar hebben getekend.

Het betrekken van migranten bij onze oorlog gebeurt tijdens een serie lessen op 14, 15 en 16 april over de oorzaken, het verloop en de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. Dat gebeurt in het ‘MST Mensen in beeld houden’ en het Ronde Tafelhuis en door een docent van het Wereldpodium. Vijf groepen nieuwkomers worden in sessies van drie uur geïnformeerd over de meest ingrijpende herinnering van de vorige eeuw. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar de gebeurtenissen in Tilburg. Naar verzetsvrouwe Coba Pulskens, naar de vermoordde Helga Deen en de andere 130 Tilburgse joden, en naar de bevrijding van Tiburg, dit jaar 70 geleden. Op vrijdag 25 april bezoeken tientallen nieuwkomers Kamp Vught, waar ze worden bijgepraat over de terreur onder de Duitse bezetting.

Een groot deel van de nieuwkomers die de lessen en het bezoek aan Kamp Vught volgen, zullen op 4 mei aanwezig zijn bij de herdenking in de kerk van het Heike en de daaropvolgende kranslegging bij het oorlogsmonument aan de Schouwburgring. In naam van het Wereldpodium, het Ronde Tafelhuis en het Missionair Servicecentrum zullen zij een krans leggen. In 2013 (op de foto links) legden Mohammad Farahi (Afghanistan) en Asha Abeli (Somalië) namen de drie organisaties een krans bij het oorlogsmonument.

Vervolgens is het hun beurt om naar voren te treden. Vanaf 20.45 vertellen de immigranten in de Studiozaal over hún oorlogsherinneringen. Dat gebeurt in een ontroerend programma dat muzikaal wordt omlijst door de Syrische zanger Gharib. Het volledig programma van ‘Kind in Oorlog’ vindt u hier.

Vrijdag 14 maart. Gesprek met Syrische activiste Maha Ghrer

Publicatiedatum: 14 februari 2014

Op vrijdag 14 maart ontvangt Tilburg de Syrische mensenrechtenactiviste Maha Ghrer uit de Syrische stad Aleppo. Op deze dag is Syrische burgeroorlog precies 3 jaar oud. Ghrer is te gast bij een speciaal rondom haar georganiseerd Wereldpodium in de centrale bibliotheek aan het Koningsplein. Dan wordt zij geïnterviewd over verlies en moed, over verdriet en optimisme, over geweld en geweldloos verzet in de chaos van de Syrische burgeroorlog.

Als voor zovelen, pakte de oorlog voor Ghrer dramatisch uit. Met haar man Mustafa nam zij in Aleppo deel aan een demonstratie tegen het regime van president Assad. Een vriendin nam een foto van het stel. Enkele minuten later bestookte het regime de demonstranten met granaten. Mustafa werd getroffen en stierf ter plekke. Maha en Mustafa waren pas enkele weken getrouwd.

Het verlies van haar man, heeft Ghrer niet gebroken. Vandaag zet zij in Aleppo onderwijsprojecten op. Ze maakt deel uit van het democratische verzet in Syrië dat er naast het leger van Assad en de radicale islamisten van Al Qaida ook nog is. Lees hier het artikel over het democratische verzet van Wereldpodium redacteur Marga van Zundert

Maha Ghrer is in Tilburg op uitnodiging van het SIT en vredesorganisatie PAX . Het ‘Syrië Initiatief Tilburg’ werd opgericht door PAX-medewerker Dion van den Berg tijdens Wintervuur, de kerstavond van het Wereldpodium. Op 14 maart verschaft Van den Berg ons een update van de stand van zaken in Syrië. De uit Damascus gevluchtte pianist Maxim Abdulatif verzorgt de muziek. De avond wordt geleid door Ralf Bodelier.

Locatie: Centrale Bibliotheek aan het Koningsplein in Tilburg. Aanvang 19.30. Geen entree. De bezoekers worden uitgenodigd om het werk van Maha Ghrer in Aleppo te steunen.

Voorafgaand aan het bezoek van Maha Ghrer, tijdens de koopavond op donderdag 13 maart, collecteren medewerkers van het SIT in de Tilburgse Heuvelstraat voor het geweldloze verzet in Syrië.

Straatinterviews met niet-stemmers

Publicatiedatum: 14 maart 2014

Het Wereldpodium interviewde de afgelopen maanden Tilburgers op straat en in wijkcentra. Op 19 maart blijft waarschijnlijk een meerderheid van de stemmers thuis. Wat moet er veranderen wilt u weer gaan stemmen? Dat vroegen we aan niet-stemmers. Want de lage opkomst ondermijnt de democratie. De teleurgestelde of boze burger, ziet zich niet terugkeren naar de stembus. Zij hebben geen vertrouwen meer in politiek. Maar steun voor wat zij belangrijk vinden en waar zij zich vrijwillig voor inzetten kan vertrouwen terugbrengen. En dat zijn: buurtpreventie, de Voedselbank, zorg voor ouderen, etc. De politiek ongeïnteresseerden willen meer weten om een afgewogen keuze te kunnen maken, maar hen ontbreekt het aan tijd of de wil om er tijd voor te maken. Een opiniestuk verschijnt in de Brabantse dagbladen. Lees de conclusies hier!

Wereldpodium loopt Nacht van de Vluchteling

Publicatiedatum: 14 maart 2014

Het Wereldpodium loopt met een team mee in de Nacht van de Vluchteling. Een 40 km nachtelijke tocht op 29/30 mei van Rotterdam naar Den Haag. Om 24:00 uur is het startschot op de Erasmusbrug. De tocht eindigt bij het Humanity House. Dit jaar gaat de opbrengst naar Syrische vluchtelingen. U kunt het Wereldpodiumteam sponsoren, of meelopen! Het doel van het Wereldpodium is om samen 1000 euro op te halen.

Zondag 4 mei 2014. Kind in oorlog.

Publicatiedatum: 6 januari 2014

Afghanistan 2008. Atiq Azizi is dertien en mag van zijn ouders niet meer van huis. Door rondvliegende kogels tijdens gevechten tussen de Taliban en internationale troepen, verloor een van zijn jeugdvrienden een hand. Een ander raakte een oog kwijt. Atiq’s ouders zijn bang dat ook hem iets overkomt.

Twee jaar later, Atiq is net vijftien, neemt het geweld zo toe, dat hij Afghanistan ontvlucht. Zijn ouders, zusjes en broers blijven achter. Tijdens zijn eerste jaar in een Nederlands asielzoekerscentrum, onderhouden ze nauw contact. Plots zijn zijn ouders, broertjes en een zusje als van de aardbodem verdwenen. Nu is Atiq negentien en woont in Tilburg. Op 4 mei vertelt hij over zijn tijd als kind in oorlog

Oorlog is een zaak van volwassenen. Volwassenen beginnen oorlogen, volwassenen vechten in oorlogen, volwassenen sneuvelen in oorlogen en volwassenen overwinnen in oorlogen. Kinderen zijn meestal slachtoffer. Enkelen vechten mee, als kindsoldaat of als kanonnenvoer. Na de oorlog zitten zij allen thuis, bang en weerloos. Het geweld, de verwaarlozing en het verlies van ouders, broertjes of zusjes zijn traumatisch en hebben een diepe impact op hun ontwikkeling.

Op de avond van 4 mei, Nationale Dodenherdenking, staan we stil bij het lot van kinderen in tijd van oorlog. In de Studiozaal van Theaters Tilburg start om 20.45u een kort maar intens programma rond een aantal jong-volwassenen die vertellen hoe zij de oorlog uit hun jeugd beleefden.

Het is de 19 jarige Atiq Azizi, die als 15-jarige zijn land verliet en al twee jaar geen contact meer heeft met zijn ouders, zus en broertjes.

Het zijn de Somalische vrouwen Acha Abeli en Maryan Roble uit Tilburg Noord die als kinderen de oorlog in Mogadishu meemaakten. Asha ontvluchtte Mogadishu via de grens met Kenia, Maryan trok met haar moeder door de hete Ogaden woestijn naar Ethiopië. Maryan en Asha ontmoetten elkaar voor het eerst in Tilburg.

En het is de Syrische protestzanger Gharib die met zijn dromerige liedjes de bijeenkomst opluistert, zichzelf begeleidend op de Ud -een variant van de luit-. Gharib werd als puber anderhalf jaar lang gemarteld in de Syrische Palmyra-gevangenis omdat hij ’tegendraadse’ muziek speelde. Zijn Syrische beulen verminkten zijn hand, zodat hij geen instrument meer kon spelen. Dankzij een Nederlandse revalidatie is zijn hand toch weer hersteld.

Kind in Oorlog is een programma van het Wereldpodium, samen met het Ronde Tafelhuis en het ‘MST Mensen in beeld houden’. Het programma volgt op ‘Sporen van Oorlog’ waarin deze organisaties nieuwkomers in Tilburg betrekken bij de herdenking van de Tweede Wereldoorlog.

Locatie: Studiozaal.
Aanvang: 20.45 uur
Zaal open: na de dodenherdenking.
Entree: vrije gift

Tip: Vrijdag 30 mei, Afghaanse vliegers maken met Mohamed Alizadah

Publicatiedatum: 23 mei 2014

Wie heeft het niet gelezen enkele jaren geleden? Het prachtige boek ‘De Vliegeraar’ van Khaled Hosseini? Een boek dat de wereld schets van twee jongens die samen opgroeien. In het verhaal staat de jaarlijkse vliegerwedstrijd centraal. Voor velen in ons land was dat de eerste kennismaking met deze typisch Afghaanse sport die al op jonge leeftijd door vele kinderen wordt beoefend.

Ook Mohamed Alizadah, gastheer van het Ronde Tafelhuis, leerde als kleine jongen al vliegers maken. Begin april maakte hij er zo’n 90. Samen met zijn kinderen was hij aanwezig op een aantal Tilburgse weekmarkten waar de vliegers werden opgelaten en verkocht. Ook burgemeester Noordanus was daar van de partij. Bedoeling van deze activiteit is om aandacht te vragen voor jonge Afghaanse asielzoekers, om ze een toekomst te bieden in ons land.

Op vrijdag 30 mei zal Mohamed Alizadah in het Ronde Tafelhuis aan ieder die dat wil vertellen hoe je dat doet… .een echte Afghaanse vlieger maken! Het wordt een kleurrijke dag, die helemaal in het teken staat van Afghanistan, met muziek, hapjes en nog veel meer.

De workshop ‘Afghaanse vliegers maken’ wordt georganiseerd door het Ronde Tafelhuis in Tilburg-Noord in samenwerking met Afghaans Restaurant Sarban.

Meldt je aan via info@rondetafelhuistilburg.nl Het aantal plaatsen is beperkt, dus wees er snel bij!

Workshop Afghaanse vliegers maken

Wanneer: vrijdag 30 mei, van 10.00 uur – 17.00 uur
Waar: het Ronde Tafelhuis, Haendellaan 40 in Tilburg-Noord
Toegang: 7,50 euro | deelnemers jonger dan 18 jaar 5,- (inclusief lunch).
Reserveren: kan t/m dinsdag 27 mei via info@rondetafelhuistilburg.nl

Woensdag 26 Februari. Filmgesprek: MIELE

Publicatiedatum: 15 januari 2014

Vrijwel overal ter wereld is euthanasie bij wet verboden. Nederland is een van de weinige landen* waar euthanasie is toegestaan. In Italië, bijvoorbeeld, ontstond een felle discussie toen in februari 2009 Eluana Englaro overleed – een patiënte die 17 jaar in coma had gelegen en waarbij de voedingssonde na een uitspraak van de rechter werd verwijderd. Onder sterke druk van de Rooms-Katholieke kerk, organiseerde de toenmalige regering Berlusconi een spoedwet om ‘dood door versterving’ van Englaro te blokkeren.

Ook in Nederland is de discussie over euthanasie niet beslecht. Terwijl de wet stelt dat euthanasie alleen mag worden toegepast bij ‘uitzichtloos en ondraaglijk’ meent meer dan 60 procent van alle Nederlanders dat een arts ook tot euthanasie over zou mogen gaan bij ‘levensmoeheid’

Tegen deze achtergrond speelt Miele (honing). Een Italiaanse film over Irene, een studente die in het diepste geheim inslaapmiddelen voor honden het land binnensmokkelt, waarmee zij terminaal zieke patiënten in waardigheid laat sterven.
Nadat ze een nieuwe ‘cliënt’ van een fatale dosis heeft voorzien, blijkt dat deze man, Grimaldi, niet terminaal ziek is, maar levensmoe. Hier trekt Irene een grens. Voor zijn dood wil zij niet verantwoordelijk zijn. Maar Grimaldi heeft de dosis inmiddels in bezit en tussen beiden ontstaat een bijzondere band. Miele is gebaseerd op de roman ‘A nome mio’ van Mauro Covacic en is de debuutfilm van de italiaanse actrice Valeria Godino.

De avond begint om 19.00 uur met een korte inleiding en eindigt met een nabespreking. Gast is Laurens van Bavel, huisarts én SCEN-arts** in Tilburg. Gespreksleider is Ralf Bodelier, hoofdredacteur van het Wereldpodium.

Tickets € 8,50 zijn verkrijgbaar op www.cinecitta.nl of aan de kassa van Cinecitta, elke avond vanaf 18.30uur

* Het toepassen van euthanasie is bij wet geregeld in Nederland, België, Luxemburg, Zwitserland, Albanië en Letland. Daarnaast is euthanasie uit de illegaliteit gehaald in de Amerikaanse staten Oregon en Montana.

** SCEN artsen steunen andere huisartsen in hun worsteling met euthanasie-verzoeken van patienten. [SCEN: Steun en Consultatie bij Euthansie in Nederland] SCEN-artsen proberen de ‘de vraag achter de vraag om euthanasie ’ helder te krijgen en moeilijke dilemma’s bespreekbaar te maken.

Miele is een filmgesprek in het kader van Movies that Matter.

Dit is een samenwerkingsprogamma tussen Amnesty International, Cinecitta en het Wereldpodium.
Meer informatie: www.moviesthatmatter.nl.

Dinsdag 1 april. Ds. Carel ter Linden. Wat doe ik hier in Godsnaam?

Publicatiedatum: 10 maart 2014

Op 1 april ontvangen wij dominee Carel ter Linden en dat doen wij in samenwerking met het Ronde Tafelhuis en de Protestantse Gemeente. Ter Linden (1933) werd bekend als de ‘hofpredikant’ van het Koninklijk Huis en publiceerde onlangs het boek ‘Wat doe ik hier in Godsnaam?’
Tot ontzetting van veel gelovigen neemt hij in deze ‘persoonlijk zoektocht’ afscheid van het traditionele godsbeeld uit zijn jeugd en bepleit het lezen van de bijbel als literatuur. De idee dat het leven een Diepe Betekenis heeft is Ter Linden kwijtgeraakt.

Huub Oosterhuis (links) en Carel ter Linden, tijdens de uitvaart van Prins Claus in 2002

Wat er voor terugkwam, is zijn groeiende vertrouwen in de menselijkheid. De afgelopen eeuw hebben we enorme stappen gezet. Vrijheid van godsdienst en vrijheid van meningsuiting. De afschaffing van de slavernij. De principiële gelijkwaardigheid van man en vrouw. Het verbod op discriminatie op grond van huidskleur en ras.
‘Het zit ons kennelijk in het bloed om wijs, humaan en verantwoordelijk te handelen’.
Het gesprek met dominee Carel ter Linden volgt op dat met de theoloog en dichter Huub Oosterhuis, in september 2013.

Interviewer is Ralf Bodelier en muzikale intermezzo’s worden verzorgt door Romina, de virtuoze Roemeense accordeonist die elke zaterdag voor de HEMA aan de Heuvelstraat te vinden is.

Locatie: het Ronde Tafelhuis, Haendellaan 40 in Tilburg Noord. Start 20.00 tot 22.30 uur. Inloop vanaf 19.30 uur. Entree: € 5,- inclusief hapje en drankje. Reserveren wordt aangeraden en kan via 013-4553798

Zondag 1 juni. Religies van de Wereld in Tilburg

Publicatiedatum: 3 april 2014

Nieuwsgierig naar wat er leeft op religieus gebied? Op zondag 1 juni organiseert de Nwe Liefde Tilburg ‘Religies van de Wereld, een ontmoetingsreis’, een tocht langs de vele religieuze en spirituele stromingen die onze stad rijk is. Per fiets of per auto maakt u een interreligieuze en spirituele ontmoetingsreis langs bijzondere plekken en mensen.

U start om 12.45 op een van zes startlocaties. Na het eerste bezoek aan tempel, moskee of klooster, wordt u ingedeeld in een kleine groep. Met deze groep gaat u per fiets of auto naar nog twee locaties. De keuze van deze locaties wordt door ons gemaakt en is voor u dus een verrassing. Wellicht neemt u deel aan het zingen van mantra’s bij boeddhisten of wordt u rondgeleid door vader Bernardus, abt van de abdij van Koningshoeve. Misschien valt u wel binnen bij De Grootmoeders, dertien wijze vrouwen uit alle hoeken van de wereld die bidden wereldvrede en milieu. Of bij Sai Baba is, de Sjamanisten of een flonkerende diens van de Pinkstergemeente.

De tocht eindigt in het Ronde Tafelhuis waar de dag wordt afgesloten met een feestelijke maaltijd en een afsluitend gesprek onder leiding van Wereldpodiumleider Ralf Bodelier. Hij zal met de gasten in gesprek gaan over hun bijzondere ontmoetingen van die dag. Tijdens de bijeenkomst wordt in het Ronde Tafelhuis de expositie ‘Religies van de Wereld’ geopend en een bijbehorend boekje gepresenteerd. Denis Hendrickx, abt van de Norbertijnen in Nederland zal het eerste exemplaar van het boekje in ontvangst nemen.
‘Religies van de Wereld’ werd gemaakt naar een idee van de grote Duitse theoloog Hans Küng en is bewerkt door Jeroen Fierens, student van de UVT Faculteit Religiewetenschappen. De rode draad in de tentoonstelling is de zoektocht naar de ‘Gouden regel’, het principe in iedere religie dat zoekt naar naastenliefde en barmhartigheid.

Meer informatie: op de site van het Ronde Tafelhuis en de NweLiefdeTilburg. Inschrijven: Verrassend Tilburg en Meer

‘Religies van de Wereld, een ontmoetingsreis’ wordt georganiseerd door het Ronde Tafelhuis in samenwerking met Verrassend Tilburg & Meer en is een programma in het kader van de Nwe Liefde Tilburg.

Tuesday afternoon June 3. Educate a Man. Educate a Nation.

Publicatiedatum: 16 mei 2014

Many students from the South admire to study in a country like the Netherlands. Some are hoping to find a well-paid job in the Western world. Others are studying at a Western university to improve their prospects in their country of origin.

This talk show aims to inspire students, both from the West and from the South , to think about the meaning of ‘studying abroad’ and the shared ambitions of international students and their host society. Every ambitious city in the world is looking for talented students. And every poor country is in need of knowledge workers. How can universities and local governments combine their interest of a prosperous future for all inhabitants with the interests of their international students?

One of our guests is photographer Henny Boogert. He portrayed and interviewed students in Kenya, Russia, Moldova, Cuba, Bolivia, the Philippines, India, Italy, Hong Kong and his homeland the Netherlands. You will find Boogerts work on the Imagesconnect.org site. It is part of an international project to monitor the resemblances and differences of student conditions in a global perspective.

Talk show host is Wereldpodium Editor in Chief Ralf Bodelier. Decision-makers and international students will be interviewed, as well as photographer Henny Boogert

Tuesday afternoon from 4.30 am until 6 am

Admission free, Location: Soul Café, Talent Square

Academic Forum, Gemeente Tilburg, Universiteitsfonds TiU, I*ESN, het Wereldpodium and ImagesConnect

Woensdag 4 juni. Achter het WK Voetbal. Pablo, van straatjongen tot advocaat.

Publicatiedatum: 16 mei 2014

Het WK voetbal wordt fantastisch, flitsend en imponerend. Maar achter de nieuwe stadions van Rio de Janeiro leven tienduizenden kinderen op straat. Ze bedelen om geld en om voedsel. Ze wassen auto’s, poetsen schoenen of verkopen snoep. Ze doorzoeken vuilnisbakken, struinen als dieven door supermarkten. Sommigen belanden in de misdaad en plegen overvallen.

’s Nachts slapen ze in parken, winkelportieken, onder viaducten en bruggen. De situatie van de meeste straatkinderen is uitzichtloos. Driekwart is verslaafd aan drugs en schoenmakerslijm. Nu het WK eraan komt, wil het stadsbestuur van Rio van de kinderen af. Toeristen en investeerders moeten zich veilig voelen. Daarom trekken zwaarbewapende politie-eenheden er ’s nachts op uit om straatkinderen massaal op te pakken en in jeugdgevangenissen te plaatsen.

Vorig jaar draaide regisseur Marijn Poels in Rio de Janeiro de documentaire ‘Pablo. Van straatjongen tot advocaat’ over de kinderen van Rio. Acht dagen voor de officiële start van het WK organiseren het Wereldpodium en Cinecitta een voorvertoning van deze documentaire.

Te gast is de journalist René Poels, vader van de documentairemaker. Samen met zijn zoon deed hij verslag van de mensenrechtensituatie in in Rio de Janeiro. En te gast is Liesje Carlier, die voor een Vlaamse kinderrechtenorganisatie werkte met de straatkinderen van Rio. De avond wordt gepresenteerd door Ralf Bodelier.

Aanvang is 19.00 stipt, einde is 20.30.
Filmzaal van Cinecitta aan de Schouwburgring.
Toegangsprijs € 6,00. Ticket kopen alleen via www.cinecitta.nl of aan de kassa van Cinecitta, elke avond vanaf 18.30uur. Reserveren is niet mogelijk.

Woensdag 23 april: Filmgesprek; THE NIGHT OF SILENCE

Publicatiedatum: 15 januari 2014

Ook in Turkije is het uithuwelijken van meisjes op zijn retour, maar nog steeds wordt een op de vijf Turkse meisjes gedwongen met een door de vader uitgezochte man te trouwen. De ongemakkelijke verhouding tussen het uitgehuwelijkte meisje en een oudere man, is het thema van de prachtige film ‘The night of silence’ van de Turkse regisseur Reis Celik.

Na jaren in de gevangenis vanwege twee eermoorden, keert een oude man terug naar zijn vroegere dorp. Voor de zestiger Damat is een huwelijk geregeld met het 14-jarige meisje Gelin. Aanleiding tot dit huwelijk is niet alleen een oude islamitische traditie, maar ook een poging van het dorp om een einde te maken aan een bloedige cyclus van eerwraak. Na vijftien minuten bruiloftsvrolijkheid, trekken bruid en bruidegom zich terug in de slaapkamer, waar de rest van de film zich afspeelt.

Door het grote leeftijdsverschil heerst er een ongemakkelijke sfeer. Bruid en bruidegom zijn bang en voelen zich opgelaten. Beiden realiseren zich dat ze er niet aan ontkomen om hun nieuwe rollen te spelen, maar beiden weten niet hoe ze dat moeten doen. Het bruidje probeert zich voorzichtig aan het huwelijksbed te onttrekken, terwijl haar bejaarde echtgenoot hoopt zijn beladen verleden te verdoezelen.

Na de huwelijksnacht, wanneer het dorpje is bedekt met een dikke laag sneeuw, beseft de toeschouwer dat beide hoofdrolspelers er het beste van hebben gemaakt. Ze schikten zich op een simpele, menselijke en ontroerende wijze in hun lot, waardoor de film opstijgt tot een gevoelige en humanistische studie over onze morele en maatschappelijk plichten.

De avond begint om 19.00uur met een korte inleiding. Na afloop van de film gaat Mark Diebels (Amnesty International) in gesprek met een ervaringsdeskundige en Jan van Berkel (medewerker Kompaan en de Bocht) over gedwongen huwelijken, huiselijk geweld en mensenrechten.

Tickets € 8,50 zijn verkrijgbaar op www.cinecitta.nl of aan de kassa van Cinecitta, elke avond vanaf 18.30uur. Let op, de film is Engels ondertiteld.

The Night of Silence is een filmgesprek in het kader van Movies that Matter.

Dit is een samenwerkingsprogamma tussen Amnesty International, Cinecitta en het Wereldpodium.
Meer informatie: www.moviesthatmatter.nl.

Archive for the ‘2014’ Category

Zoek bij Wereldpodium

Nieuwsbrief

Actueel

Twitter updates