Op woensdagavond 10 juli vond de tweede ‘Avonturiers uit Nood’ plaats. Onder het genot van een drankje schoven zo’n vijftig mensen aan bij de vluchtelingenboot op het stadsstrand in Tilburg. Tiffany Pham (41), een mooie, vlotte en goedlachse dame vertelt over haar vlucht uit Vietnam ten tijde van het communistische regime. De muzikale intermezzo’s werden verzorgd door Sinan Arat (30) uit Oost –Turkije, die met de mysterieuze klanken van zijn ney (traditionele rietfluit) de avond aan elkaar spon.

Het verhaal begint zorgeloos, in de zomer wordt ze door haar ouders naar haar oudere zus aan de kust gestuurd om daar vakantie te vieren. Echter op een nacht wordt ze wakker gemaakt en gaat ze met haar zwangere zus, zwager en neefje door de rijstvelden naar een daar klaarliggende vissersboot die plek bood aan ongeveer 80 mensen.
Wanneer de boot vertrekt, springen er op het laatste moment nog veel mensen op de boot. In totaal verblijven er ongeveer 160 mensen op de boot tijdens de vlucht.

Zonder navigatie op de Stille Oceaan
Vluchtelingenboten kregen in die tijd meestal hulp van buitenlandse schepen op vooraf afgesproken coördinaten. Echter, tijdens deze vlucht blijkt er geen duidelijke navigatie aan boord te zijn, zowel kompas als zeekaart zijn in de haast achtergebleven. Wat volgt is een heftige periode van meer dan twee weken op de Stille Oceaan, waarin eerst de motor van de boot het begeeft, ze stuurloos heftig noodweer overleven en tot overmaat van ramp na een week het eten op is. Ze komen een cruiseschip tegen, dat wel eten wil droppen maar weigert de vluchtelingen aan boord te nemen.

De wanhoop nabij
De dan achtjarige Tiffany is getuige van een steeds groter wordende wanhoop aan boord, mensen overlijden door honger en dorst. Er ontstaat onenigheid op de boot als wordt voorgesteld om het vlees van de doden te gaan eten. Mensen verlaten uit laatste wanhoop op zelfgebouwde vlotten de boot om vervolgens de dood op open zee tegemoet te gaan.

Voor Tiffany is dit de eerste keer dat ze met de dood in aanraking komt en ze kan maar moeilijk beseffen wat er aan de hand is, totdat de dood heel dichtbij komt en haar kleine neefje treft. Ze vertelt haar verhaal geëmotioneerd, iedere keer weer opnieuw. Maar Tiffany wil dat mensen weten wat er is gebeurd en ziet het als een eerbetoon aan haar neefje die op de Stille Oceaan een zeemansgraf heeft gekregen.

Nederlandse redding
Uiteindelijk komen ze een Nederlands vrachtschip tegen. Uit pure wanhoop gooien de nog levende opvarenden een stervende vrouw in zee om aan het schip te laten zien hoe urgent hun situatie is. Aan boord krijgen ze de eerste noodhulp, maar toch sterven er nog steeds mensen aan uitputting, waaronder de zwager van Tiffany.

De bootvluchtelingen komen in een tijdelijk opvangkamp op de Fillipijnen terecht, waar ze een half jaar verblijven om aan te sterken. Vandaar uit gaan de vluchtelingen voor gezinshereniging door naar landen waar al familie verblijft of zoals in het geval van Tiffany en haar zus naar het land van herkomst van het reddende schip.

Midden in de winter komen ze aan in Nederland en worden opgevangen in Steenwijkerwold, waar de vluchtelingen mede door de rust en afzondering geconfronteerd worden met hun trauma’s en moeilijkheden in de verwerking van het verlies en de vlucht.
Tiffany heeft door school en vriendinnen Nederlands geleerd en door middel van therapie de gebeurtenissen een plek weten te geven. Nu helpt zij andere vluchtelingen met het verwerken van trauma’s via haar eigen Training-Advies-Coachingsbureau Power2ME.nl. Ook is ze ambassadeur van vluchtelingenwerk en diverse vluchtelingenorganisaties.

Tekst: Kim Arnoldussen

Omroep Brabant was bij deze aflevering van Avonturiers uit Nood en maakte een radioverslag. Ook Godelieve Engbersen, Nachtburgemeester van Tilburg, was aanwezig. Voor een weergave van haar geluidsopname van deze avond klik hier.