Drie maanden al zit Frankrijk in de noodtoestand. 2.500 politiemensen patrouilleren tijdens het Keulse carnaval. En in Nederland lopen sinds vorige week agenten met machinepistolen door de winkelstraten. We zijn bang. Want de wereld lijkt in brand te staan. Voor wie door een aanslag, een overval of een bombardement wordt geraakt, is dat natuurlijk ook zo. De oorlog in Syrië en Irak is zonder meer de gruwelijkste die de wereld in jaren heeft meegemaakt.

De werkelijkheid is echter dat onze wereld, Nederland incluis, een heel stuk minder gewelddadig is dan, pak ‘m beet, 25 jaar geleden. Misschien was er wel nooit zo weinig geweld als vandaag. Dat vertellen ons de koele cijfers.

Eerst de grote wereld. Daar worden op dit moment 11 grote gewapende conflicten uitgevochten met de oorlog in Syrië en Irak als meest bloedige. Een kwart eeuw geleden, waren het er nog 26. Bovendien worden onze oorlogen minder dodelijk. In de rustige jaren 50 stierven wereldwijd 22 op de 100.000 mensen door oorlogsgeweld, inclusief terrorisme. In de jaren 80 zakte dat tot 5. En vandaag staat de teller op 1,5 oorlogsdode per 100.000 mensen. Ook al is het een grove schande dat de wereldgemeenschap de oorlog in Syrië zo uit de hand liet lopen, juist deze daling in oorlogen en oorlogsdoden is ronduit bemoedigend.

Daling aantal moorden
Voor moorden, wereldwijd, gelden vergelijkbare cijfers. In de meeste landen, zo stelden criminologen vast, daalt jaar in, jaar uit het aantal moorden. Vooral in de Verenigde Staten gaat de daling hard. Daar werden rond 1991 nog 8 op de 100.000 mensen vermoord. Vandaag zijn dat er 4.

Dezelfde trend is zichtbaar in Nederland. Moord en terrorisme zijn de laatste decennia fors afgenomen. In de jaren 90 werden in Nederland gemiddeld 250 mensen per jaar vermoord, tegenwoordig zijn dat er 130. In percentages is dat meer dan een halvering. Nu zijn 130 moorden er nog steeds 130 te veel, maar de aantallen en percentages dalen, en dat is goed nieuws.

Zedenmisdrijven
Voor zedenmisdrijven, actueel sinds Oudejaarsnacht in Keulen, zijn de cijfers nog bemoedigender: eind jaren 90 registreerde de politie 9.600 gevallen van verkrachting, aanranding en incest per jaar. In 2007 was dat aantal gedaald tot zo’n 7.200. In 2014 stond de teller op 3.200. En dat gebeurde terwijl de Nederlandse bevolking met 2 miljoen mensen toenam, van wie een aanzienlijk percentage uit niet-Westerse landen. Wederom: 3.200 slachtoffers zijn er 3.200 teveel. Maar het is wel nog maar één derde van een kwart eeuw geleden.

Terrorisme
En dan het terrorisme: de laatste echte terroristische aanslag in Nederland werd gepleegd door de IRA. De Ierse terreurclub schoot in 1990 in Roermond 2 Australiërs dood. Daarvoor, in de jaren 70 en 80 stierven 30 mensen in 70 aanslagen door meerdere terroristische organisaties.

Het is een gewaagde vergelijking. Maar in de Europese Unie vielen de afgelopen 15 jaar rond de 1,3 miljoen dodelijke verkeersslachtoffers tegen minder dan 500 doden door terrorisme. In Nederland zijn de verhoudingen nog interessanter. Hier stierf in de afgelopen 15 jaar één man door de hand van een islamist, terwijl bijna 13.000 mensen omkwamen in het wegverkeer. Rond de 2.500 Nederlanders verloren het leven omdat automobilisten onder invloed waren van drank of drugs. Ook al was de kans om te komen door een aanslag tot nu toe 13.000 keer (!) kleiner dan door een auto-ongeluk, toch houdt niet de dodelijkheid van het autoverkeer ons dag in, dag uit bezig, maar de angst voor terrorisme.

Veiliger
Het wordt tijd om tot bezinning te komen. Om te erkennen dat we veel veiliger zijn dan een kwart eeuw geleden. Dat we veiliger zijn dan in een tijd die we ons, vreemd genoeg, herinneren als rustig, vredig en geborgen. We moeten proberen te achterhalen waaróm we zo bang zijn, wat de rol van sommige media daarin is en welke politieke partij er de meeste vruchten van plukt. Vervolgens zouden we er goed aan doen om die media en die politicus heel wat minder aandacht te geven.

Ralf Bodelier is leider van World’s Best News Nederland, een organisatie die goed nieuws onder de aandacht brengt. Hij is oprichter van Het Wereldpodium.

Dit artikel verscheen in het Eindhovens Dagblad (6 februari), Brabants Dagblad (5 februari) en BN/De Stem (4 februari)